Lurasidon nowy lek przeciwpsychotyczny w leczeniu objawów schizofrenii

Lurasidon jest atypowym lekiem przeciwpsychotycznym zarejestrowanym i zaakceptowanym w Stanach Zjednoczonych przez FDA (ang. U.S. Food and Drug Administration) jako skuteczny lek w leczeniu schizofrenii. Lurasidon jest metabolizowany przez wątrobę przez enzymy CYP3A4. Działa przede wszystkim poprzez receptory D2 oraz 5-HT2A i 5-HT7 oraz receptory adrenergiczne α2C , w mniejszym stopniu wpływa na receptory 5-HT2C, α1adrenergiczne oraz receptory H1.

W dotychczasowo przeprowadzonych badaniach klinicznych lurasidon wykazywał skuteczność zarówno w redukcji objawów wytwórczych schizofrenii takich jak np. zaburzenia spostrzegania i treści myślenia (halucynacje i urojenia) jak i wpływał na objawy negatywne schizofrenii. Nie wykazano poważnych działań ubocznych w postaci nasilonych objawów pozapiramidowych. Jak dotąd niewiele jest badań z podwójnie ślepą próbą oceniających lurasidon, jednakże w tych przeprowadzonych lek ten wykazywał skuteczność w leczeniu objawów schizofrenii w dawce 80mg/d.
Wieloośrodkowe prospektywne (6 tygodni) badanie z podwójnie ślepą próbą przeprowadzone przez Meltzer i wsp. miało na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa podczas stosowania lurasidonu w leczeniu schizofrenii. Podstawowym celem badania było porównanie skuteczności tego leku podawanego pacjentom w dwóch różnych dawkach dobowych: 40mg lub 120 mg, oraz a porównanie jego skteczności względem olanzapiny i placebo. Badacze oceniali też bezpieczeństwo i charakter oraz stopień występowania objawów ubocznych (w szczególności wpływ leku na parametry biochemiczne). W badaniu wzięli udział pacjenci hospitalizowani (n=478) z rozpoznaniem schizofrenii z aktualnym zaostrzeniem choroby. Pacjenci randomizowani zostali do czterech następujących podgrup: 1) pacjenci otrzymujący lurasidon w dawce 40 mg/d (64.2%), 2) pacjenci otrzymujący lurasidon 120mg/d (55.5%), 3) pacjenci otrzymujący 15 mg olanzapiny (68.3%) oraz 4) pacjenci otrzymujący placebo (61.2%). Skuteczność leczenia była oceniana na podstawie zmniejszenia nasilenia objawów schizofrenii (tydzień 0 względem 6 tygodnia badania) ocenianego za pomocą skali PANSS oraz CGI. Uzyskane wyniki wykazały, iż pacjenci leczeni lurasidonem oraz olanzapiną wykazali znacząco lepszą poprawę w zakresie zmniejszenia objawów schizofrenii (zmniejszenie wyniku w skali PANSS w tygodniu 6 względem osób z grupy otrzymującej placebo). W analizie skuteczności prowadzonego leczenia pomiędzy lurasidonem i olanzapiną nie wykazano istotnych statystycznie różnic. W grupie osób otrzymujących lurasidon w dawce 120mg/d, najwięcej bo aż u 22.9% pacjentów zaobserwowano wystąpienie objawów ubocznych w postaci akatyzji. Natomiast w pozostałych grupach akatyzja wystąpiła odpowiednio u 11, 8% osób leczonych lurasidonem (40 mg), u 7,4% osób leczonych olanzapiną i u 0,9% osób otrzymujących placebo. Przerwanie leczenia związane z wystąpieniem poważnych objawów leczenia było stosunkowo niskie w grupie osób otrzymujących lurasidon w dawce 40mg i wynosiło 6.7% w pozostałych grupach odpowiednio: lurasidon 120 mg - 11.8%, olanzapina - 6.5% oraz placebo 8.6%. Wyniki badań wykazały również ,iż lurasidon ma niski wskaźnik w zakresie objawów ubocznych takich jak przyrost wagi lub wzrost wskaźników metabolicznych. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w porównaniu do grupy osób otrzymujących placebo w zakresie różnic poziomu cholesterolu, LDL, HDL, TAG, insuliny, glukozy jak i HbA1c oraz różnić w BMI. Natomiast u osób otrzymujących olanzapinę zaobserwowano wyraźnie zaznaczoną różnicę wartości biochemicznych w stosunku do osób otrzymujących placebo wyrażający się pogorszeniem wyników takich jak np. glukoza wzrost o +10.3 mg/dl w porównaniu do placebo(+0.4 mg/dl) jak i HbA1c (+0.18% w porównaniu do –0.05% u osób otrzymujących placebo)
Podsumowując lurasidon w porównaniu do olanzapiny okazał się podobnie skuteczny w leczeniu objawów schizofrenii. Wyniki badań wykazały ,iż ryzyko w postaci wystąpienia objawów ubocznych jest wyższe przy stosowaniu dawki 120mg/d względem dawki 40mg/d lurasidonu. Nie wykazano istotnie statystycznej różnicy w stosunku do placebo w zmianie wartości parametrów biochemicznych ocenianych po 6 tygodniach leczenia.

Bibliografia dla zainteresowanych:
1. Double-blind comparison of the safety and efficacy of lurasidone and ziprasidone in clinical-ly stable outpatients with schizophrenia or schizoaffective disorder. Potkin SG, Ogasa M, Cucchiaro J, Loebel A. Schizophr Res. 2011 Sep 1
2. A randomized controlled trial of olanzapine versus haloperidol in the treatment of primary negative symptoms and neurocognitive deficits in schizophrenia. Lindenmayer JP, Khan A, Iskander A, Abad MT, Parker B. J Clin Psychiatry. 2007 Mar; 68(3):368-79
3. Lurasidone in the treatment of acute schizophrenia: a double-blind, placebo-controlled trial. J Clin Psychiatry. 2009
4. Lurasidone in the treatment of acute schizophrenia: a double-blind, placebo-controlled trial.Nakamura M, Ogasa M, Guarino J, Phillips D, Severs J, Cucchiaro J, Loebel A. J Clin Psychiatry. 2009 Jun; 70(6):829-36.
5. Efficacy and tolerability of ziprasidone versus risperidone in patients with acute exacerbation of schizophrenia or schizoaffective disorder: an 8-week, double-blind, multicenter trial. Addington DE, Pantelis C, Dineen M, Benattia I, Romano SJ. J Clin Psychiatry. 2004 Dec; 65(12):1624-33
6. Paliperidone extended release: a review of its use in the management of schizophrenia. Chwieduk CM, Keating GM. Drugs. 2010 Jul 9; 70(10):1295-317