Napady padaczkowe jako powikłanie udaru mózgu

Napady padaczkowe są jednym z powikłań udaru mózgu. Dwa artykuły opublikowane w bieżącym numerze Neurology dostarczają nowych, dokładniejszych danych dotyczących częstości ich występowania i czynników ryzyka.

Prospektywne badanie przeprowadzone przez Beghi i wsp. miało na celu ocenę częstości i czynników ryzyka wystąpienia napadów padaczkowych w ciągu 7 dni od pierwszego udaru mózgu. W 31 ośrodkach we Włoszech zebrano informacje opisujące 714 pacjentów w wieku od 27 do 97 lat: 399 mężczyzn i 315 kobiet. U 609 osób stwierdzono udar niedokrwienny (85.3%), w tym u 32 z transformacją krwotoczną (CIHT), oraz u 105 (14.7%) udar krwotoczny (PIH). Zmiany większe niż 3 cm wystąpiły u 141 chorych (19.7%), a objęcie kory mózgu procesem patologicznym u 296 (41.5%). Napady padaczkowe stwierdzono u 45 pacjentów (6.3%), spośród których 24 miało udar niedokrwienny (4.2%), 4 niedokrwienny z transformacją krwotoczną (12.5%), a 17 krwotoczny (16.2%). Badacze określili także ryzyko względne wystąpienia napadów padaczkowych u pacjentów z CIHT i PIH w porównaniu do udaru niedokrwiennego przy pomocy analizy wielowymiarowej. Największe ryzyko dotyczyło udaru pierwotnie krwotocznego (iloraz szans OR = 7.2), dla udaru niedokrwiennego z transformacją krwotoczną było ono wyraźnie niższe (OR = 2.7). Wykazano, że czynnikiem ryzyka udaru krwotocznego było występowanie zmian w obrębie kory mózgowia (OR = 6). Beghi i wsp. zwracają uwagę, że udar krwotoczny oraz umiejscowienie świeżej zmiany w korze mózgu stanowią niezależne czynniki predykcyjne wystąpienia napadów padaczkowych w ciągu 7 dni od udaru. W drugim badaniu, przeprowadzonym na grupie 562 pacjentów z krwotokiem śródmózgowym, Herdt i wsp. określili częstość występowania wczesnych napadów padaczkowych na 14%. Osoby (n = 40), które wcześniej doświadczały napadów padaczkowych były wykluczone z obserwacji. Większa częstość wczesnych napadów padaczkowych (OR = 2.06) dotyczyła wyłącznie chorych z krwotokiem obejmującym fragmenty kory mózgowia. Częstość napadów o późniejszym początku (do 6. miesiąca po udarze) była większa nie tylko u pacjentów z zajęciem kory (OR = 2.21), ale również u osób z wcześniejszym krwotokiem śródmózgowym w wywiadzie (OR = 4.76), młodszych (OR = 0.97 - spadek ryzyka za każdy kolejny rok życia) i prezentujących większe ubytki neurologiczne przy przyjęciu (OR = 1.03 za każdy 1 punkt więcej na skali udarów NIH). Herdt i wsp. doszli do wniosku, że wczesny napad padaczkowy nie miał wpływu na stan pacjenta po 6 miesiącach obserwacji. Pytanie, którego nie sposób uniknąć przedstawiając wyniki obu powyższych badań, dotyczy włączania profilaktyki lekami przeciwpadaczkowymi u pacjentów z udarem mózgu. Ponieważ w tym zakresie w dalszym ciągu brak danych, decyzje te najlepiej opierać o indywidualną analizę ryzyka i potencjanych korzyści z farmakoterapii.