Polska neurologia – zakończenie debaty

Przez cztery dni VII Konferencji Naukowo-Szkoleniowej PTN mówiono o najnowszych zdobyczach medycyny i o systemie opieki neurologicznej, który trzeba usprawnić. Jedna z takich dyskusji odbyła się podczas panelu „Co i jak zmienić w polskiej neurologii”. Uczestniczyli w niej eksperci i (zdalnie) wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski [na zdjęciu moment rozpoczęcia debaty].

Wypunktujmy ważne tematy, omawiane w trakcie konferencji.

Z satysfakcją mówiono o nowych terapiach i spektakularnych sukcesach – zmienia się zarówno życie pacjentów, którzy widzą przed sobą przyszłość, jak i funkcjonowanie ich rodzin, o czym w kontekście zastosowania nusinersenu mówiła prof. Anna Kostera-Pruszczyk. Podkreślała, że żaden dorosły pacjent nie został wykluczony z programu lekowego, wszyscy odnotowali poprawę jakości życia.

Prof. Konrad Rejdak, prezes PTN, w czasie jednej z debat, uogólniając temat, podkreślił, że lekarze dysponują już lekami, które można wręcz określić jako cudowne, przełomowe lub pozwalające naprawić błędy natury bądź kontrolować przebieg choroby. Z tej przyczyny terapia jest tematem przewodnim konferencji. Dodał jednak, że „neurologia wymaga poświęceń i stałej gotowości do pracy”, poza tym lekarz musi by przygotowany na bardzo różne problemy – od przewlekłego bólu po bardzo ciężkie schorzenia zwyrodnieniowe.

Tymczasem – tu pojawił się temat znany i w innych dziedzinach medycyny – brakuje specjalistów. Zauważono, że gdyby wszyscy pracujący emeryci postanowili wreszcie odpocząć, trudno byłoby utrzymać ciągłość leczenia. Widoczny jest również odpływ kadry ze szpitali (musisz być na każde wezwanie) do bardziej przewidywalnej czasowo opieki ambulatoryjnej. Brakuje ponadto pielęgniarek neurologicznych. A wszystko to powoduje, że jest wiele białych plam na mapie dostępności do opieki neurologicznej.

Znając te wszystkie problemy, tym bardziej cieszy liczny udział w konferencji młodych neurologów, którzy postrzegają neurologię jako dziedzinę splatającą się z innymi i niepozwalającą leczyć wyizolowanych jednostek chorobowych. Świadczyła o tym sesja „Serce i mózg” czy „Neuroonkologia”. Oni sami mieli dwie bardzo interesujące sesje – forum przypadków klinicznych i sesję poglądową z odpowiedzią na praktyczne pytania, np. jakich błędów nie popełnić, aplikując o grant. Od prof. Agnieszki Słowik, krajowej konsultant ds. neurologii, usłyszeli też ważną informację – będzie nowy program specjalizacyjny (w jego układaniu wziął udział rezydent).

W programie konferencji znalazły się tematy merytoryczne – choroby naczyniowe, demielinizacyjne, pozapiramidowe, nerwowo-mięśniowe i otępienne, a także padaczka. Pytano, jaką drogą podążają poszukiwania nowych leków. Jeśli mamy nowe leki i coraz precyzyjniejsze metody diagnostyczne, to czy potrafimy, czy mamy w Polsce warunki, by je wykorzystać?

W trakcie dyskusji prof. Alina Kułakowska zwróciła uwagę, że neurologia osiągnęła znaczne postępy zarówno w diagnostyce, jak i w terapii – pojawiły się możliwości leczenia, których nie było kilka lub kilkanaście lat temu. Ale by móc je wykorzystać, konieczne są pewne zmiany organizacyjne opieki neurologicznej. Niezbędne są też wyższe nakłady finansowe, m.in. nowa wycena procedur.

PTN rok temu opublikowało strategię rozwoju polskiej neurologii. Dokument powstał przy współpracy ekspertów medycyny, towarzystwa i ekspertów w dziedzinie zdrowia. Ministerstwo Zdrowia zareagowało, powołując Radę ds. Neurologii działającą przy ministerstwie.

Prof. Słowik podkreślała konieczność modyfikacji ścieżek terapeutyczno-diagnostycznych, co uczyni leczenie bardziej efektywnym, pacjent nie będzie gubił się w systemie, usprawniona zostanie organizacja pracy.

Prof. Halina Sienkiewicz-Jarosz, która przewodniczy Krajowej Radzie ds. Neurologii, relacjonowała, że jednym z zadań rady jest przedstawienie ministrowi zdrowia strategii w zakresie opieki nad pacjentami neurologicznymi. Równocześnie rada wypracowuje wiele konkretnych rozwiązań, które mają uprościć codzienną praktykę.

Ostatni dzień to m.in. specjalne sympozjum lekarzy rodzinnych, którzy są partnerami neurologów. To oni dostrzegają pierwsze sygnały choroby, to do nich wraca pacjent po leczeniu specjalistycznym.

Organizatorem merytorycznym konferencji było Polskie Towarzystwo Neurologiczne, organizatorem logistycznym wydawnictwo Termedia.

Neurolodzy obradowali w Lublinie od 14 do 17 września 2022 r.