123RF
Osoby, które w dzieciństwie przeszły leczenie onkologiczne, mają większe ryzyko zaburzeń funkcji poznawczych
Redaktor: Monika Stelmach
Data: 10.07.2023
Źródło: Polska Liga Walki z Rakiem, JAMA: „Late-onset Cognitive Impairment and Modifiable Risk Factors in Adult Childhood Cancer Survivors
Wraz z rozwojem medycyny zwiększa się liczba wyleczonych z nowotworów osób, które często na dalszych etapach życia odczuwają ujemne skutki przebytego leczenia. W badaniu opublikowanym w „JAMA Network Open” sprawdzono, czy przebyte w dzieciństwie leczenie onkologiczne ma wpływ na zaburzenia funkcji poznawczych w dorosłym życiu.
W badaniu wzięło udział 2375 dorosłych leczonych w dzieciństwie z powodu nowotworu oraz ich zdrowe rodzeństwo (232 osoby). Funkcje poznawcze oceniano na początku (średnio po 23 latach od rozpoznania nowotworu) oraz na koniec badania (średnio po 35 latach od rozpoznania).
W porównaniu ze zdrowym rodzeństwem osoby po leczeniu onkologicznym miały większe ryzyko zaburzeń funkcji poznawczych. W grupie kontrolnej (zdrowe rodzeństwo) u 8 proc. osób doszło do pogorszenia funkcji poznawczych. W grupie osób, które w dzieciństwie otrzymywały chemioterapię z powodu ostrej białaczki limfoblastycznej, częstość tego objawu wynosiła 14 proc., a u chorych na ostrą białaczkę limfoblastyczną poddanych dodatkowo radioterapii na obszar mózgowia – 26 proc. Pogorszenie funkcji poznawczych odnotowano u 17 proc. osób po leczeniu chłoniaka Hodgkina i u 35 proc. osób po leczeniu nowotworów ośrodkowego układu nerwowego.
Dodatkowo zauważono, że palenie papierosów, brak aktywności fizycznej oraz niski poziom wykształcenia zwiększały ryzyko zaburzeń funkcji poznawczych.
W porównaniu ze zdrowym rodzeństwem osoby po leczeniu onkologicznym miały większe ryzyko zaburzeń funkcji poznawczych. W grupie kontrolnej (zdrowe rodzeństwo) u 8 proc. osób doszło do pogorszenia funkcji poznawczych. W grupie osób, które w dzieciństwie otrzymywały chemioterapię z powodu ostrej białaczki limfoblastycznej, częstość tego objawu wynosiła 14 proc., a u chorych na ostrą białaczkę limfoblastyczną poddanych dodatkowo radioterapii na obszar mózgowia – 26 proc. Pogorszenie funkcji poznawczych odnotowano u 17 proc. osób po leczeniu chłoniaka Hodgkina i u 35 proc. osób po leczeniu nowotworów ośrodkowego układu nerwowego.
Dodatkowo zauważono, że palenie papierosów, brak aktywności fizycznej oraz niski poziom wykształcenia zwiększały ryzyko zaburzeń funkcji poznawczych.