123RF
Polska radioterapia za mało innowacyjna - wynika z raportu
Autor: Monika Stelmach
Data: 17.05.2021
Działy:
Aktualności w Onkologia
Aktualności
| Tagi: | radioterapia, raport |
Pod kątem dostępu do standardowej radioterapii powoli zbliżamy się do średniej europejskiej, nadal jednak wyzwaniem pozostaje innowacyjność – wskazują eksperci w raporcie „Radioterapia w Polsce w kontekście zmian systemowych - analiza i rekomendacje”. Ministerstwo Zdrowia zapowiada doinwestowanie tej dziedziny onkologii.
– Potencjał radioterapii nie jest w pełni wykorzystany, jest wiele obszarów, które dzięki odpowiedniej organizacji i aktualizacji przepisów, mogłyby znacznie sprawniej funkcjonować, a co najważniejsze służyć lepiej chorym na raka – mówił podczas dyskusji na temat raportu Szymon Chrostowski prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie, która jest jednym z inicjatorów opracowania dokumentu.
Od kilku lat Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych (NPZChN) finansuje wyłącznie wymianę przestarzałego, standardowego sprzętu, ale dostęp do nowoczesnej technologii radiochirurgii stereotaktycznej i protonowej wciąż jest niewielki. Według danych krajowego konsultanta ds. radioterapii onkologicznej (za rok 2019), pomimo wzrastającej liczby pacjentów leczonych radioterapią w Polsce, nadal odbiegamy o ok.10 punktów procentowych od Europy, gdzie z tej metody korzysta 75 proc. wszystkich chorych na nowotwory złośliwe. Europejskie Towarzystwo Radioterapii Onkologicznej (ESTRO) prognozuje natomiast, że zapotrzebowanie na radioterapię wzrośnie o 16 proc. już do 2025 roku.
– W Polsce mamy deficyt aparatów do radioterapii w stosunku do tego czego byśmy oczekiwali, aby zapewnić pełny komfort leczenia. Ponadto kwestie takie jak systematyczny wzrost zachorowań na raka i starzenie się społeczeństwa powodują konieczność zwiększenia liczby aparatów w stosunku do obecnie posiadanych – zaznaczył prof. dr hab. n. med. Piotr Milecki, konsultant województwa wielkopolskiego ds. radioterapii onkologicznej.
Rozwój innowacyjnej radioterapii sprawia, że poszerzają się wskazania do jej stosowania w obszarze leczenia wielu rodzajów nowotworów (rak piersi, rak prostaty, rak wątroby, rak mózgu, rak płuca i inne). – Innowacyjna radioterapia pozwala wejść w nowe obszary leczenia, w tym choroby metastatyczne, gdzie do niedawna radioterapia nie miała zastosowania, a teraz staje się standardem w leczeniu nowotworów prostaty, płuca, czy mózgu – dodał prof. Milecki.
Pomimo wysokich kosztów technologii innowacyjnych, takich jak nóż cybernetyczny czy tomoterapia, ich optymalne wykorzystanie w praktyce przynosi oszczędności zarówno po stronie systemu i chorego. Pacjent nie musi wielokrotnie dojeżdżać na zabiegi, nie potrzebuje hospitalizacji, szybciej wraca do sprawności, pracy zawodowej i aktywności społecznej.
Problemem jest też deficyt i brak optymalnego rozmieszczenia i dostępności do nowoczesnej radioterapii widoczny jest w większości województw w kraju. – Na terenie województwa lubuskiego nie mamy żadnego urządzenia dedykowanego do stosowania radiochirurgii typu CyberKnife czy tomoterapia. W przypadkach wymagających zastosowania tego typu leczenia przekierowujemy do innych ośrodków, wiąże się to jednak z długimi dojazdami, część chorych rezygnuje wówczas z takiego leczenia. Zdecydowanie lepiej dla mieszkańców lubuskiego byłoby, gdyby jedno takie urządzenie było na terenie województwa, w wiodącym ośrodku w Zielonej Górze – mówiła dr n. med. Róża Późniak-Balicka, konsultant województwa lubuskiego ds. radioterapii onkologicznej.
Dr n. med. Tomasz Filipowski, konsultant województwa podlaskiego ds. radioterapii onkologicznej podkreśla, że jeden, dobrze wyposażony ośrodek radioterapii onkologicznej w Białymstoku byłby wystarczający. – Doposażenie naszego ośrodka w dodatkowy nóż cybernetyczny czy inny aparat hybrydowy z rezonansem magnetycznym byłoby ze wszech miar korzystne dla pacjentów – dodał dr Filipowski.
Wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski podkreśla, że resort zdrowia widzi dużą potrzebę wymiany 10-letnich akceleratorów. – Wkrótce będziemy zdecydowanie bliżej innowacji, trzeba podkreślić, że teraz w ramach NSO dysponujemy ponad 2-krotnie większym budżetem (400 mln. w tym i 500 mln w przyszłym roku), w tym znacznie więcej środków przeznaczonych na infrastrukturę – zapewnił Sławomir Gadomski.
Jak wyliczał wiceminister, poza Narodową Strategią Onkologiczną, rozwój innowacyjnej radioterapii można wspierać z takich narzędzi interwencji jak: programy wieloletnie finansowane przez ministra zdrowia, fundusze unijne np. Program Operacyjna Infrastruktura i Środowisko, fundusz medyczny, ale także Krajowy Plan Odbudowy (ponad 20 mld zł. dedykowanych do części zdrowie). To ogromna pula środków.
– Nieoptymalny obecnie dostęp do leczenia radioterapią będziemy mogli także poprawić dzięki koordynacji opieki nad chorym na nowotwory w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej. Natomiast, jeżeli w ramach Krajowej Rady ds. Onkologii, dojdziemy do wniosku, że już w najbliższym roku, możemy przestawić się nieco bardziej na innowacje, to mogę zadeklarować, że będę oscylatorem tych zmian i przygotujemy uproszczoną strategię rozwoju innowacyjnych technik radioterapii, na krótszy okres, może na 3 lata – zadeklarował Gadomski.
Raport „Radioterapia w Polsce w kontekście zmian systemowych – analiza i rekomendacje” powstał z inicjatywy Fundacji Wygrajmy Zdrowie w partnerstwie Pracodawców RP oraz Stowarzyszenia Pacjentów Leczonych Radioterapią.
Kluczowe rekomendacje raportu:
1. Kontynuacja wymiany zużytej, standardowej aparatury terapeutycznej oraz doposażanie w dodatkowe urządzenia tych ośrodków, których potencjał gwarantuje ich optymalne wykorzystanie do roku 2022, zgodnie z zaleceniami krajowego konsultanta ds. radioterapii onkologicznej.
2. Stworzenie prawnych i organizacyjnych warunków do rozwoju oraz zwiększenia dostępności do innowacyjnej i nowoczesnej radioterapii w Polsce poprzez: publiczne finansowanie innowacyjnych technologii leczenia onkologicznego – uwzględnienie wzrastających potrzeb w zakresie terapii nowotworów w planach wykonawczych Narodowej Strategii Onkologicznej oraz dodatkowych mechanizmach wsparcia inwestycji takich jak np. fundusz medyczny. W przeciągu ostatnich 10-15 lat na rynku pojawiło się wiele innowacyjnych i przełomowych technologii leczenia z obszaru radioterapii, które nie znajdują odzwierciedlenia w kryteriach wyposażenia zakładów radioterapii w akceleratory, czy warunkach ogłaszanych konkursów na doposażenie zakładów w ramach NSO.
3. Wyrównanie dostępności do innowacyjnej radioterapii dla wszystkich technologii medycznych, posiadających rekomendacje towarzystw międzynarodowych i AOTMiT.
4. Realizacja priorytetów i założeń Narodowej Strategii Onkologicznej bez dyskryminacji technologii innowacyjnych z umożliwieniem doposażenia, modernizacji sprzętu w technologie zalecane przez standardy międzynarodowe takie jak nóż cybernetyczny, tomoterapia, czy aparaty do radioterapii śródoperacyjnej.
Jeśli chcesz ściągnąć dokument, kliknij w: „Radioterapia w Polsce w świetle zmian systemowych – analiza i rekomendacje”.
Od kilku lat Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych (NPZChN) finansuje wyłącznie wymianę przestarzałego, standardowego sprzętu, ale dostęp do nowoczesnej technologii radiochirurgii stereotaktycznej i protonowej wciąż jest niewielki. Według danych krajowego konsultanta ds. radioterapii onkologicznej (za rok 2019), pomimo wzrastającej liczby pacjentów leczonych radioterapią w Polsce, nadal odbiegamy o ok.10 punktów procentowych od Europy, gdzie z tej metody korzysta 75 proc. wszystkich chorych na nowotwory złośliwe. Europejskie Towarzystwo Radioterapii Onkologicznej (ESTRO) prognozuje natomiast, że zapotrzebowanie na radioterapię wzrośnie o 16 proc. już do 2025 roku.
– W Polsce mamy deficyt aparatów do radioterapii w stosunku do tego czego byśmy oczekiwali, aby zapewnić pełny komfort leczenia. Ponadto kwestie takie jak systematyczny wzrost zachorowań na raka i starzenie się społeczeństwa powodują konieczność zwiększenia liczby aparatów w stosunku do obecnie posiadanych – zaznaczył prof. dr hab. n. med. Piotr Milecki, konsultant województwa wielkopolskiego ds. radioterapii onkologicznej.
Rozwój innowacyjnej radioterapii sprawia, że poszerzają się wskazania do jej stosowania w obszarze leczenia wielu rodzajów nowotworów (rak piersi, rak prostaty, rak wątroby, rak mózgu, rak płuca i inne). – Innowacyjna radioterapia pozwala wejść w nowe obszary leczenia, w tym choroby metastatyczne, gdzie do niedawna radioterapia nie miała zastosowania, a teraz staje się standardem w leczeniu nowotworów prostaty, płuca, czy mózgu – dodał prof. Milecki.
Pomimo wysokich kosztów technologii innowacyjnych, takich jak nóż cybernetyczny czy tomoterapia, ich optymalne wykorzystanie w praktyce przynosi oszczędności zarówno po stronie systemu i chorego. Pacjent nie musi wielokrotnie dojeżdżać na zabiegi, nie potrzebuje hospitalizacji, szybciej wraca do sprawności, pracy zawodowej i aktywności społecznej.
Problemem jest też deficyt i brak optymalnego rozmieszczenia i dostępności do nowoczesnej radioterapii widoczny jest w większości województw w kraju. – Na terenie województwa lubuskiego nie mamy żadnego urządzenia dedykowanego do stosowania radiochirurgii typu CyberKnife czy tomoterapia. W przypadkach wymagających zastosowania tego typu leczenia przekierowujemy do innych ośrodków, wiąże się to jednak z długimi dojazdami, część chorych rezygnuje wówczas z takiego leczenia. Zdecydowanie lepiej dla mieszkańców lubuskiego byłoby, gdyby jedno takie urządzenie było na terenie województwa, w wiodącym ośrodku w Zielonej Górze – mówiła dr n. med. Róża Późniak-Balicka, konsultant województwa lubuskiego ds. radioterapii onkologicznej.
Dr n. med. Tomasz Filipowski, konsultant województwa podlaskiego ds. radioterapii onkologicznej podkreśla, że jeden, dobrze wyposażony ośrodek radioterapii onkologicznej w Białymstoku byłby wystarczający. – Doposażenie naszego ośrodka w dodatkowy nóż cybernetyczny czy inny aparat hybrydowy z rezonansem magnetycznym byłoby ze wszech miar korzystne dla pacjentów – dodał dr Filipowski.
Wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski podkreśla, że resort zdrowia widzi dużą potrzebę wymiany 10-letnich akceleratorów. – Wkrótce będziemy zdecydowanie bliżej innowacji, trzeba podkreślić, że teraz w ramach NSO dysponujemy ponad 2-krotnie większym budżetem (400 mln. w tym i 500 mln w przyszłym roku), w tym znacznie więcej środków przeznaczonych na infrastrukturę – zapewnił Sławomir Gadomski.
Jak wyliczał wiceminister, poza Narodową Strategią Onkologiczną, rozwój innowacyjnej radioterapii można wspierać z takich narzędzi interwencji jak: programy wieloletnie finansowane przez ministra zdrowia, fundusze unijne np. Program Operacyjna Infrastruktura i Środowisko, fundusz medyczny, ale także Krajowy Plan Odbudowy (ponad 20 mld zł. dedykowanych do części zdrowie). To ogromna pula środków.
– Nieoptymalny obecnie dostęp do leczenia radioterapią będziemy mogli także poprawić dzięki koordynacji opieki nad chorym na nowotwory w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej. Natomiast, jeżeli w ramach Krajowej Rady ds. Onkologii, dojdziemy do wniosku, że już w najbliższym roku, możemy przestawić się nieco bardziej na innowacje, to mogę zadeklarować, że będę oscylatorem tych zmian i przygotujemy uproszczoną strategię rozwoju innowacyjnych technik radioterapii, na krótszy okres, może na 3 lata – zadeklarował Gadomski.
Raport „Radioterapia w Polsce w kontekście zmian systemowych – analiza i rekomendacje” powstał z inicjatywy Fundacji Wygrajmy Zdrowie w partnerstwie Pracodawców RP oraz Stowarzyszenia Pacjentów Leczonych Radioterapią.
Kluczowe rekomendacje raportu:
1. Kontynuacja wymiany zużytej, standardowej aparatury terapeutycznej oraz doposażanie w dodatkowe urządzenia tych ośrodków, których potencjał gwarantuje ich optymalne wykorzystanie do roku 2022, zgodnie z zaleceniami krajowego konsultanta ds. radioterapii onkologicznej.
2. Stworzenie prawnych i organizacyjnych warunków do rozwoju oraz zwiększenia dostępności do innowacyjnej i nowoczesnej radioterapii w Polsce poprzez: publiczne finansowanie innowacyjnych technologii leczenia onkologicznego – uwzględnienie wzrastających potrzeb w zakresie terapii nowotworów w planach wykonawczych Narodowej Strategii Onkologicznej oraz dodatkowych mechanizmach wsparcia inwestycji takich jak np. fundusz medyczny. W przeciągu ostatnich 10-15 lat na rynku pojawiło się wiele innowacyjnych i przełomowych technologii leczenia z obszaru radioterapii, które nie znajdują odzwierciedlenia w kryteriach wyposażenia zakładów radioterapii w akceleratory, czy warunkach ogłaszanych konkursów na doposażenie zakładów w ramach NSO.
3. Wyrównanie dostępności do innowacyjnej radioterapii dla wszystkich technologii medycznych, posiadających rekomendacje towarzystw międzynarodowych i AOTMiT.
4. Realizacja priorytetów i założeń Narodowej Strategii Onkologicznej bez dyskryminacji technologii innowacyjnych z umożliwieniem doposażenia, modernizacji sprzętu w technologie zalecane przez standardy międzynarodowe takie jak nóż cybernetyczny, tomoterapia, czy aparaty do radioterapii śródoperacyjnej.
Jeśli chcesz ściągnąć dokument, kliknij w: „Radioterapia w Polsce w świetle zmian systemowych – analiza i rekomendacje”.
