Izotretynoina i hormony - czy istnieje między nimi interakcja?
Autor: Andrzej Kordas
Data: 11.03.2015
Źródło: Dermatology. 2015 Feb 20. The Effect of Different Doses of Isotretinoin on Pituitary Hormones. Karadag AS1, Takci Z, Ertugrul DT, Bilgili SG, Balahoroglu R, Takir M.
W zależności od dawki i sposobu podawania leku, izotretynoina może wpływać na poziom różnych hormonów.
Do tej pory liczba badań zajmujących się skutecznością i bezpieczeństwem stosowania izotretynoiny w różnych dawkach jest relatywnie ograniczona. W niektórych z nich, naukowcy sugerują, że izotretynoina stosowana w wysokich dawkach może wpływać na wydzielanie hormonów w przysadce. Stąd też pomysł na pracę naukową lekarzy z Turcji. Wyniki ich badania można znaleźć w magazynie Dermatology.
Do przedstawionych analiz wykorzystano dane dotyczące 105 pacjentów z trądzikiem leczonym izotretynoiną. Uczestnicy badania pochodzili z dwóch, oddzielnych ośrodków leczenia dermatologicznego i byli podzieleni wg otrzymywanych dawek leku - grupa pierwsza 0,5-1mg/kg/dzień, grupa druga 02,-0,5mg/kg/dzień oraz grupa trzecia 0,5-1mg/kg/dzień (ale tylko przez jeden tydzień/miesiąc). Od wszystkich badanych osób pobrano próbki krwi w celu analizy poziomu hormonów przed leczeniem oraz 3 miesiące po zakończeniu terapii. Okazało się, że po 3 miesiącach leczenia izotretynoiną obserwowano znaczne obniżenie poziomu LH (p<0,001), prolaktyny (p<0,001), testosteronu (p<0,001) a także ACTH (p<001) oraz kortyzolu (p<0,001) i FT3 (p<0,001).
W przypadku analiz wykonanych w odpowiednich podgrupach okazało się jednak, że opisywanego efektu nie zaobserwowano w tak wyraźny sposób wśród osób przyjmujących lek w sposób przerywany. Natomiast w grupie, która stosowała izotretynoinę w najwyższych dawkach, zmiany hormonalne były najbardziej znaczące. W podsumowaniu pracy autorzy podkreślają, że izotretynoina może powodować zmiany w poziomie różnych hormonów w organizmie. Zmiany te są tym bardziej widoczne, im wyższe są stosowane dawki leku. Warto pamiętać, że o ile wybieranie niższych dawek może zniwelować ilość działań niepożądanych, o tyle jednak zmniejsza się również efektywność leczenia. Zmiany hormonalne podczas stosowania izotretynoiny mają zaś wiązać się z interakcjami z systemem PPARγ/RXR.
Do przedstawionych analiz wykorzystano dane dotyczące 105 pacjentów z trądzikiem leczonym izotretynoiną. Uczestnicy badania pochodzili z dwóch, oddzielnych ośrodków leczenia dermatologicznego i byli podzieleni wg otrzymywanych dawek leku - grupa pierwsza 0,5-1mg/kg/dzień, grupa druga 02,-0,5mg/kg/dzień oraz grupa trzecia 0,5-1mg/kg/dzień (ale tylko przez jeden tydzień/miesiąc). Od wszystkich badanych osób pobrano próbki krwi w celu analizy poziomu hormonów przed leczeniem oraz 3 miesiące po zakończeniu terapii. Okazało się, że po 3 miesiącach leczenia izotretynoiną obserwowano znaczne obniżenie poziomu LH (p<0,001), prolaktyny (p<0,001), testosteronu (p<0,001) a także ACTH (p<001) oraz kortyzolu (p<0,001) i FT3 (p<0,001).
W przypadku analiz wykonanych w odpowiednich podgrupach okazało się jednak, że opisywanego efektu nie zaobserwowano w tak wyraźny sposób wśród osób przyjmujących lek w sposób przerywany. Natomiast w grupie, która stosowała izotretynoinę w najwyższych dawkach, zmiany hormonalne były najbardziej znaczące. W podsumowaniu pracy autorzy podkreślają, że izotretynoina może powodować zmiany w poziomie różnych hormonów w organizmie. Zmiany te są tym bardziej widoczne, im wyższe są stosowane dawki leku. Warto pamiętać, że o ile wybieranie niższych dawek może zniwelować ilość działań niepożądanych, o tyle jednak zmniejsza się również efektywność leczenia. Zmiany hormonalne podczas stosowania izotretynoiny mają zaś wiązać się z interakcjami z systemem PPARγ/RXR.