Jak leczyć zapalenie mieszków włosowych wyłysiające (folliculitis decalvans)?
Autor: Andrzej Kordas
Data: 24.03.2015
Źródło: dr n. med.dominika Wcisło-Dziadecka
Folliculitis decalvans to rzadka jednostka chorobowa, występująca głównie u płci męskiej, cechująca się utratą włosów skóry owłosionej głowy z bliznowaceniem mieszka włosowego o postępującym charakterze.
Przyczyna choroby pozostaje nieznana. Niemniej wielu autorów podkreśla rolę czynnika bakteryjnego w etiopatogenezie, a w szczególności rolę Staphylococcus aureus, w mniejszym stopniu Propionibacterium acnes.
Manifestacja kliniczna dotyczy przede wszystkim skóry owłosionej głowy, czasem zajęte są inne obszary ciała – broda, pachy, zewnętrzne narządy płciowe. W początkowym etapie choroby w sąsiedztwie mieszków włosowych powstają grudki i krosty, zazwyczaj zlokalizowane na szycie głowy. Z czasem dochodzi do szerzenia się zmian, z tendencją do zlewania w ogniska rumieniowe penetrujące również w głąb skóry. Zmiany w części środkowej wykazują cechy atrofii z widoczną utratą włosów, na obwodzie nadal lokalizują
się krosty przymieszkowe. Mieszki włosowe ulegają bliznowaceniu. Obraz kępek włosów usytuowanych na podłożu o charakterze zanikowym jest określany w literaturze jako objaw pędzla.
Terapia folliculitis decalvans jest dużym wyzwaniem, ponieważ często nie uzyskuje się satysfakcjonującej poprawy. Lekami pierwszego rzutu są antybiotyki, szczególnie kombinacja rifampicyny i klindamycyny w dawce 300 mg dwa razy na dobę przez 4–10 tygodni. Ponadto wykorzystuje się podawane doustnie glikokortykosteroidy, retinoidy oraz sulfony. Najnowsze doniesienia potwierdzają skuteczność terapii biologicznej inhibitorami czynnika martwicy nowotworów α: infliksymabem i adalimumabem, zapalenia mieszków włosowych. Miejscowo stosuje się wspomagająco preparaty odkażające, glikokortykosteroidy oraz inhibitory kalcyneuryny.
Manifestacja kliniczna dotyczy przede wszystkim skóry owłosionej głowy, czasem zajęte są inne obszary ciała – broda, pachy, zewnętrzne narządy płciowe. W początkowym etapie choroby w sąsiedztwie mieszków włosowych powstają grudki i krosty, zazwyczaj zlokalizowane na szycie głowy. Z czasem dochodzi do szerzenia się zmian, z tendencją do zlewania w ogniska rumieniowe penetrujące również w głąb skóry. Zmiany w części środkowej wykazują cechy atrofii z widoczną utratą włosów, na obwodzie nadal lokalizują
się krosty przymieszkowe. Mieszki włosowe ulegają bliznowaceniu. Obraz kępek włosów usytuowanych na podłożu o charakterze zanikowym jest określany w literaturze jako objaw pędzla.
Terapia folliculitis decalvans jest dużym wyzwaniem, ponieważ często nie uzyskuje się satysfakcjonującej poprawy. Lekami pierwszego rzutu są antybiotyki, szczególnie kombinacja rifampicyny i klindamycyny w dawce 300 mg dwa razy na dobę przez 4–10 tygodni. Ponadto wykorzystuje się podawane doustnie glikokortykosteroidy, retinoidy oraz sulfony. Najnowsze doniesienia potwierdzają skuteczność terapii biologicznej inhibitorami czynnika martwicy nowotworów α: infliksymabem i adalimumabem, zapalenia mieszków włosowych. Miejscowo stosuje się wspomagająco preparaty odkażające, glikokortykosteroidy oraz inhibitory kalcyneuryny.
