123RF
Jeden na trzech pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit rozwija zmiany skórne
Z danych badawczych z kilku ostatnich lat wynika, że u osób z nieswoistymi zapaleniami jelit często tworzą się zmiany skórne związane z ich stanem. Nikt jednak nie sprawdził, jaka jest zależność ich występowania od rozwoju schorzenia u pacjentów.
Postanowiła sprawdzić to międzynarodowa ekipa naukowców i klinicystów kierowana przez prof. Laimasa Jonaitisa z Litewskiego Uniwersytetu Nauk o Zdrowiu w Kownie.
– Zmiany skórne u pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit są znacznie częstsze, niż się powszechnie przyjmuje. Zmiany mogą być związane z patogenezą nieswoistego zapalenia jelit, ale bardzo ważne jest, aby wiedzieć, że nowoczesne terapie biologiczne mogą również powodować zmiany skórne. Jeśli gastroenterolog jest doświadczony i ma wystarczające kompetencje, może postawić diagnozę, ale we wszystkich innych przypadkach rozsądne i wskazane jest skierowanie pacjenta do dermatologa – stwierdził w opisie badań prof. Jonaitis.
Naukowcy przeprowadzili analizę literatury w celu określenia częstości występowania pozabrzusznych objawów nieswoistego zapalenia jelit (NZJ). Brak opublikowanych danych skłonił ich do sprawdzenia danych 152 pacjentów z NZJ, leczonych ambulatoryjnie w ich placówce. Pacjenci wypełniali kwestionariusze od stycznia do października 2022 roku dotyczące zmian skórnych.
Średni wiek pacjentów wynosił 42 lata, a 58 proc. stanowili mężczyźni. Większość, bo 72 proc., miała wrzodziejące zapalenie jelita grubego, a u 28 proc. rozwinęła się choroba Leśniowskiego-Crohna. Łącznie 43 proc. uczestników badań zgłosiło zmiany skórne, ale tylko u 30 proc. pacjentów stwierdzono zmiany uznane za związane z NZJ lub jego terapią ze względu na ich pojawienie się po rozpoznaniu schorzenia u pacjenta.
Na podstawie rozpoznania nieswoistego zapalenia jelit stwierdzono, że 29 proc. pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i 33 proc. pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna miało zmiany związane z ich stanem. Naukowcy zauważają, że różnica w częstości występowania zmian skórnych między dwiema grupami nie była znacząca. Ogółem wykryto łuszczycę u 9 pacjentów, wyprysk u 9, rumień guzowaty u 6, piodermię zgorzelinową u 5, wysypkę alergiczną u 4 i bielactwo u 2, wystąpił także trądzik, pęcherzowe oddzielanie się naskórka i krwotoczne zapalenie naczyń u jednego pacjenta.
Stwierdzono, że wśród pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego zmiany skórne zgłaszano u 8 z 27 pacjentów z postacią lewostronną zapalenia jelita grubego, u 2 z 15 z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i odbytnicy oraz u 22 z 67 pacjentów z pancolitis. Różnica między grupami z zapaleniem odbytnicy i pancolitis była znacząca.
W grupie z chorobą Leśniowskiego-Crohna zmiany skórne zgłaszano u 3 z 15 pacjentów z zapaleniem jelita krętego, 4 z 10 z zapaleniem okrężnicy i 7 z 17 z zapaleniem jelita krętego i okrężnicy. Różnica między tymi grupami nie była istotna.
Jak stwierdzili badacze, najczęstszymi zmianami skórnymi obserwowanymi w chorobie Leśniowskiego-Crohna były rumień guzowaty i egzema, a we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego – łuszczyca i egzema. Dodatkowo zauważono również, że zmiany skórne były znacznie bardziej rozpowszechnione w rozległym wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego w porównaniu z chorobą dystalną. Konkludując, naukowcy stwierdzili, że prawie jedna trzecia pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego lub chorobą Leśniowskiego-Crohna rozwija zmiany skórne – takie jak łuszczyca, egzema i rumień guzowaty – związane z ich stanem.
Opracowanie: Marek Meissner
– Zmiany skórne u pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit są znacznie częstsze, niż się powszechnie przyjmuje. Zmiany mogą być związane z patogenezą nieswoistego zapalenia jelit, ale bardzo ważne jest, aby wiedzieć, że nowoczesne terapie biologiczne mogą również powodować zmiany skórne. Jeśli gastroenterolog jest doświadczony i ma wystarczające kompetencje, może postawić diagnozę, ale we wszystkich innych przypadkach rozsądne i wskazane jest skierowanie pacjenta do dermatologa – stwierdził w opisie badań prof. Jonaitis.
Naukowcy przeprowadzili analizę literatury w celu określenia częstości występowania pozabrzusznych objawów nieswoistego zapalenia jelit (NZJ). Brak opublikowanych danych skłonił ich do sprawdzenia danych 152 pacjentów z NZJ, leczonych ambulatoryjnie w ich placówce. Pacjenci wypełniali kwestionariusze od stycznia do października 2022 roku dotyczące zmian skórnych.
Średni wiek pacjentów wynosił 42 lata, a 58 proc. stanowili mężczyźni. Większość, bo 72 proc., miała wrzodziejące zapalenie jelita grubego, a u 28 proc. rozwinęła się choroba Leśniowskiego-Crohna. Łącznie 43 proc. uczestników badań zgłosiło zmiany skórne, ale tylko u 30 proc. pacjentów stwierdzono zmiany uznane za związane z NZJ lub jego terapią ze względu na ich pojawienie się po rozpoznaniu schorzenia u pacjenta.
Na podstawie rozpoznania nieswoistego zapalenia jelit stwierdzono, że 29 proc. pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i 33 proc. pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna miało zmiany związane z ich stanem. Naukowcy zauważają, że różnica w częstości występowania zmian skórnych między dwiema grupami nie była znacząca. Ogółem wykryto łuszczycę u 9 pacjentów, wyprysk u 9, rumień guzowaty u 6, piodermię zgorzelinową u 5, wysypkę alergiczną u 4 i bielactwo u 2, wystąpił także trądzik, pęcherzowe oddzielanie się naskórka i krwotoczne zapalenie naczyń u jednego pacjenta.
Stwierdzono, że wśród pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego zmiany skórne zgłaszano u 8 z 27 pacjentów z postacią lewostronną zapalenia jelita grubego, u 2 z 15 z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i odbytnicy oraz u 22 z 67 pacjentów z pancolitis. Różnica między grupami z zapaleniem odbytnicy i pancolitis była znacząca.
W grupie z chorobą Leśniowskiego-Crohna zmiany skórne zgłaszano u 3 z 15 pacjentów z zapaleniem jelita krętego, 4 z 10 z zapaleniem okrężnicy i 7 z 17 z zapaleniem jelita krętego i okrężnicy. Różnica między tymi grupami nie była istotna.
Jak stwierdzili badacze, najczęstszymi zmianami skórnymi obserwowanymi w chorobie Leśniowskiego-Crohna były rumień guzowaty i egzema, a we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego – łuszczyca i egzema. Dodatkowo zauważono również, że zmiany skórne były znacznie bardziej rozpowszechnione w rozległym wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego w porównaniu z chorobą dystalną. Konkludując, naukowcy stwierdzili, że prawie jedna trzecia pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego lub chorobą Leśniowskiego-Crohna rozwija zmiany skórne – takie jak łuszczyca, egzema i rumień guzowaty – związane z ich stanem.
Opracowanie: Marek Meissner
