Kombinacja niwolumabu i ipilimumabu w leczeniu przerzutów czerniaka do mózgu

Czerniak złośliwy charakteryzuje się szybkim tworzeniem odległych przerzutów. Jednym z najczęstszych lokalizacji i najbardziej doskwierającym pacjentom są przerzuty do ośrodkowego układu nerwowego.

W badaniu klinicznym II fazy, którego wyniki opublikowano na łamach New England Journal of Medicine, do leczenia pacjentów z wewnątrzczaszkowymi przerzutami czerniaka złośliwego wykorzystano leki biologiczne: niwolumab i ipilimumab. Niwolumab jest przeciwciałem skierowanym przeciwko receptorowi programowanej śmierci (PD-1) na powierzchni limfocytów T, natomiast ipilimumab jest skierowany przeciw cytotoksycznemu antygenowi-4 (CTLA-4) błonie komórkowej limfocytów. Efektem działania obu przeciwciał jest aktywacja cytotoksyczna limfocytów umożliwiająca podjęcie przez układ immunologiczny odpowiedzi przeciw komórkom nowotworowym. Pierwotnym punktem końcowym badania było określenie jaka część pacjentów odnosi korzyść względem przerzutów wewnątrzczaszkowych (suma: całkowitych, częściowych odpowiedzi i ustabilizowania choroby zgodnie z kryterami RECIST).

Do badania zakwalifikowano 94 pacjentów. Wszyscy pacjenci otrzymywali co 3 tygodnie kombinacje niwolumabu z ipilimumabem, a po czwartej dawce co 2 tygodnie jedynie niwolumab. Mediana obserwacji wynosiła 14 miesięcy. Po tym czasie 57% pacjentów odniosło korzyść z zastosowanego leczenia (26% kompletnych odpowiedzi, 30% częściowych odpowiedzi, 2% ustabilizowania choroby). W ciągu obserwacji odnotowano u 55% pacjentów efekty uboczne terapii w stopniu 3 i 4. Jeden pacjent umarł z powodu rozwinięcia zapalenia mięśnia sercowego.

Badanie wykazało wysoką skuteczność kombinacji niwolumabu i ipilimumabu u pacjentów z wewnątrzczaszkowymi przerzutami czerniaka złośliwego.