Konsensus ekspertów dotyczący leczenia systemowego w łysieniu plackowatym
Autor: Damian Matusiak
Data: 13.02.2024
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
Łysienie plackowate to choroba w sposób znaczny upośledzająca jakość życia. Szansą na szybszy powrót do zdrowia jest leczenie według najlepszej dostępnej wiedzy medycznej, a tę zapewniają rekomendacje wiodących towarzystw naukowych, w tym przypadku EADV.
Łysienie plackowate może dotykać nawet 2 proc. światowej populacji bez względu na wiek, choć według danych epidemiologicznych częstość występowania wydaje się nieco większa u dzieci w porównaniu z dorosłymi. Odnotowano również większą częstość wśród kobiet, szczególnie w wypadku choroby o późnym początku (definiowanym jako wiek zachorowania powyżej 50 lat).
Na początku 2024 r. na łamach prestiżowego czasopisma „Journal of The European Academy of Dermatology and Venereology” przedstawiono konsensus ekspertów dotyczący leczenia systemowego u pacjentów z łysieniem plackowatym; w ostatnich latach ukazało się bowiem dużo doniesień wykazujących skuteczność i bezpieczeństwo terapii biologicznych, co w połączeniu z coraz większą ich dostępnością sprawia, że usystematyzowanie wiedzy jest nie tylko potrzebne, ale i konieczne.
Jednym z pierwszych akcentów zespołu specjalistów jest odpowiednia ocena chorego; podano, że nasilenie choroby należy mierzyć za pomocą uznanych, zwalidowanych skal, takich jak SALT (Severity of Alopecia Tool; praktyczny link do jej stosowania tutaj) i/lub AAS (Alopecia Areata Scale; link do opisu tutaj). Przypomniano, że wynik SALT równy lub większy niż 20 stanowi powszechnie przyjęte wskazanie do leczenia systemowego, a dla AAS wynik wskazujący na chorobę o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego.
Co do samego leczenia to eksperci wyraźnie zaznaczają, że w wypadku łysienia plackowatego (tylko ciężkich postaci choroby) jedynymi dwoma lekami zatwierdzonymi przez EMA są barycytynib (inhibitor JAK) dla dorosłych i ritlecitinib (inhibitor JAK 3/TEC) dla osób w wieku co najmniej 12 lat. Inne leki systemowe, których można używać w tym wskazaniu (poza rejestracją), to glikokortykosteroidy, cyklosporyna, metotreksat i azatiopryna. Minoksydyl, który można stosować doustnie, nie jest zalecany jako terapia pierwszego rzutu; eksperci uważają lek za uzupełniający, gdyż dane potwierdzające jego potencjalną skuteczność są ograniczone.
Na początku 2024 r. na łamach prestiżowego czasopisma „Journal of The European Academy of Dermatology and Venereology” przedstawiono konsensus ekspertów dotyczący leczenia systemowego u pacjentów z łysieniem plackowatym; w ostatnich latach ukazało się bowiem dużo doniesień wykazujących skuteczność i bezpieczeństwo terapii biologicznych, co w połączeniu z coraz większą ich dostępnością sprawia, że usystematyzowanie wiedzy jest nie tylko potrzebne, ale i konieczne.
Jednym z pierwszych akcentów zespołu specjalistów jest odpowiednia ocena chorego; podano, że nasilenie choroby należy mierzyć za pomocą uznanych, zwalidowanych skal, takich jak SALT (Severity of Alopecia Tool; praktyczny link do jej stosowania tutaj) i/lub AAS (Alopecia Areata Scale; link do opisu tutaj). Przypomniano, że wynik SALT równy lub większy niż 20 stanowi powszechnie przyjęte wskazanie do leczenia systemowego, a dla AAS wynik wskazujący na chorobę o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego.
Co do samego leczenia to eksperci wyraźnie zaznaczają, że w wypadku łysienia plackowatego (tylko ciężkich postaci choroby) jedynymi dwoma lekami zatwierdzonymi przez EMA są barycytynib (inhibitor JAK) dla dorosłych i ritlecitinib (inhibitor JAK 3/TEC) dla osób w wieku co najmniej 12 lat. Inne leki systemowe, których można używać w tym wskazaniu (poza rejestracją), to glikokortykosteroidy, cyklosporyna, metotreksat i azatiopryna. Minoksydyl, który można stosować doustnie, nie jest zalecany jako terapia pierwszego rzutu; eksperci uważają lek za uzupełniający, gdyż dane potwierdzające jego potencjalną skuteczność są ograniczone.
