Centra zdrowia psychicznego – jak FEnIKS z popiołów?
Konieczne jest zwiększenie pieniędzy na wsparcie infrastrukturalne nowych centrów zdrowia psychicznego dla dorosłych w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027 (w skrócie FEnIKS) dla CZP typu B, które zostały wykluczone z ministerialnego konkursu.
- Ogłoszono konkurs na pieniądze z Funduszu Medycznego – do pozyskania były 3 mld zł na modernizację podmiotów leczniczych oferujących stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne
- Pomoc oferowana była tylko dla szpitali
- Potrzebne są pieniądze także centrów zdrowia psychicznego typu B
- Można byłoby je pozyskać z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027 (FEnIKS)
29 marca minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła konkurs na pieniądze z Funduszu Medycznego – do pozyskania były 3 mld zł na modernizację podmiotów leczniczych oferujących stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w zakresie opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień.
To potrzebne, ale wydaje się, że zapomniano o centrach zdrowia psychicznego.
Ważne jest również wsparcie centrów zdrowia psychicznego typu B, które nie są prowadzone przez szpitale.
Centrami typu B są takie, w których nie ma konieczności zapewnienia opieki stacjonarnej we własnych strukturach, a jedynie w oddziałach ogólnopsychiatrycznych kontraktowanych na warunkach ogólnych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
– Działa ich w Polsce obecnie 27. Placówki takie oferują opiekę zarówno domową, jak i poradnianą. Prowadzą także punkty zgłoszeniowo-koordynacyjne, które wspierają pacjentów w kryzysie, pozwalając na ustalenie indywidualnej ścieżki leczenia – mówi Damian Raczkowski, wiceprezes Centrum Zdrowia Psychicznego Revit z Białegostoku, zrzeszonego w Ogólnopolskim Stowarzyszeniu Centrów Zdrowia Psychicznego, czyli organizacji powstałej w 2019 r., w której jest 110 członków.
Stowarzyszenie przyjęło 14 kwietnia 2024 r. stanowisko, w którym apeluje o zwiększenie pieniędzy na wsparcie infrastrukturalne nowych i centrów zdrowia psychicznego dla dorosłych w programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027 (FEnIKS) i ustalenie preferencyjnych warunków konkursu dla CZP typu B, które zostały wykluczone z konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Zdrowia.
Program o nazwie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021–2027 to kontynuacja znanego z perspektywy finansowej 2014–2020 unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Budżet FEnIKS to ponad 25 mld euro (w formie dotacji, instrumentów finansowych i instrumentów łączących finansowanie zwrotne oraz dotacyjne), które będą przeznaczone na projekty środowiskowe, energetyczne oraz transportowe, a także na wsparcie kultury i ochrony zdrowia (w szczególności zapewnienie równego dostępu do opieki zdrowotnej).
– Pozwoli to zapewnić dostęp do pieniędzy wszystkim podmiotom realizującym program pilotażowy w centrach zdrowia psychicznego, a tym samym umożliwi zaspokojenie rosnących potrzeb w zakresie psychiatrii w Polsce – podkreśla Raczkowski.
Umożliwiłoby to wsparcie rozwoju leczenia domowego, poradni zdrowia psychicznego i punktów zgłoszeniowo-koordynacyjnych.
O reformie
Reforma psychiatrii w Polsce trwa od 2018 roku. Jej głównym założeniem jest zapewnienie specjalistycznego wsparcia osobom w kryzysie zdrowia psychicznego w placówkach jak najbliżej miejsca ich zamieszkania. Centrów zdrowia psychicznego w ramach programu pilotażowego na mapie sukcesywnie przybywa.
Centrum zdrowia psychicznego to miejsce, w którym można dostać natychmiast bezpłatne wsparcie. Bez skierowania, bez zapisywania się na wizytę. Pomoc dostosowana jest do potrzeb. Może obejmować wizyty w poradni, pobyt na oddziale dziennym lub całodobowym, wsparcie zespołu leczenia środowiskowego, który odwiedza pacjenta w domu, by pomagać jemu i jego rodzinie. Indywidualny plan leczenia opracowują specjaliści na podstawie kontaktu z osobą doświadczającą kryzysu psychicznego. Centra zdrowia psychicznego są dla osób powyżej 18. roku życia, pod ich opieką znajduje się już ponad 52 proc. populacji dorosłych Polaków.
Przeczytaj także: „Miliard w POZ”.