Cecha lęku i jej konsekwencje u chorych na miastenię gravis
Redaktor: Arleta Czarnik
Data: 17.03.2022
| Tagi: | miastenia gravis |
U pacjentów z miastenią rzekomoporaźną znacznie częściej niż w populacji ogólnej diagnozowane są zaburzenia depresyjne i lękowe. Badania wskazują, że osoby te charakteryzuje obniżenie prawie wszystkich komponentów jakości życia, dlatego powinny one być poddawane oddziaływaniom psychoterapeutycznym, które poprawią ich funkcjonowanie emocjonalne i społeczne.
Miastenia rzekomoporaźna (myasthenia gravis – MG), inaczej choroba Erba-Goldflama, to choroba nerwowo-mięśniowa o podłożu autoimmunologicznym. Objawem osiowym jest nadmierna męczliwość i osłabienie mięśni prążkowanych w wyniku zaburzonego przekaźnictwa acetylocholiny. Osłabienie mięśni prowadzi do pełnego bezwładu, który ustępuje po odpoczynku lub podaniu inhibitora esterazy cholinowej. Zajęcie mięśni gałkoruchowych, które pojawia się zwykle na początku choroby, powoduje opadanie powiek, często asymetryczne, a także nieostre widzenie przechodzące w podwójne widzenie. Nadmierna nużliwość mięśni twarzy zaburza mimikę, co sprawia, że osoba wygląda na zmęczoną i przygnębioną. Osłabienie mięśni żwaczy skutkuje opadaniem żuchwy i całej głowy. Dysfunkcja mięśni opuszkowych utrudnia żucie i połykanie oraz prowadzi do zaburzeń mowy, która staje się nosowa, niewyraźna oraz cichnąca w czasie. W ciężkich przypadkach może się pojawić duszność w wyniku zajęcia mięśni przepony, międzyżebrowych i opuszkowych.
Zaburzenie to jest stosunkowo rzadkie – częstość występowania ocenia się na 50–125 przypadków na milion osób. Kobiety w wieku 18–30 lat chorują 2–3 razy częściej niż mężczyźni. Następny szczyt zachorowań przypada na 45.–60. rok życia i w tej grupie wiekowej proporcje między płciami się wyrównują. W grupach o początku choroby powyżej 60. roku życia przeważają mężczyźni. Obserwuje się także nabytą miastenię dziecięcą (poniżej 16. roku życia), która stanowi 10–16 proc. wszystkich przypadków. Miastenia nie jest chorobą dziedziczną, może jednak pojawiać się rodzinnie, zwykle w tym samym pokoleniu – u rodzeństwa, kuzynów (1,5–4,5 proc.).
Uzyskane dotychczas dane wskazują, że osoby z MG charakteryzuje obniżenie prawie wszystkich komponentów jakości życia, co jest związane zarówno z ich sprawnością fizyczną, jak i funkcjonowaniem psychologicznym. U pacjentów z MG znacznie częściej niż w populacji ogólnej diagnozowane są zaburzenia depresyjne i lękowe.
Praca zaprezentowana w „Neuropsychiatrii i Neuropsychologii” miała na celu scharakteryzowanie funkcjonowania emocjonalnego pacjentów z MG. Badania objęły 24 osoby z MG niebędące w ciężkim stanie somatycznym i 24 osoby zdrowe. Wykorzystano następujące narzędzia: Inwentarz stanu i cechy lęku (STAI), Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych (CISS), Skalę kontroli emocji (CECS), Skalę akceptacji choroby (AIS) oraz Kwestionariusz pomiaru jakości życia (FACT-F).
Pacjenci z MG uzyskują istotnie wyższe wyniki dotyczące nasilenia lęku jako cechy niż osoby zdrowe. Niski poziom męczliwości towarzyszy niższemu poziomowi aktualnego lęku oraz mniejszemu nasileniu stylu emocjonalnego w radzeniu sobie w sytuacjach stresowych. Przystosowanie do choroby (jej akceptacja), nasilenie męczliwości i czas trwania choroby korelują z poziomem funkcjonowania emocjonalnego chorych na MG. Osoby dłużej chorujące w sytuacji stresowej są mniej skłonne do angażowania się w czynności zastępcze. Uzyskane zależności pozwalają stwierdzić, że pacjenci wykazujący wyższy stopień akceptacji choroby charakteryzują się niższym poziomem lęku jako stanu i cechy, mniejszą tendencją do emocjonalnego reagowania w sytuacjach trudnych oraz mniejszym tłumieniem negatywnych emocji.
Stan emocjonalny odgrywa ważną rolę u osób z miastenią rzekomoporaźną. Osoby z MG powinny być poddawane oddziaływaniom psychoterapeutycznym, np. z wykorzystaniem technik poznawczo-behawioralnych, ćwiczeń relaksacyjno-odprężających mających stymulujący wpływ na układ nerwowy i immunologiczny. Może to poprawić ich funkcjonowanie emocjonalne i społeczne. Istotna jest również poprawa współpracy lekarzy neurologów z psychoterapeutami.
Pełna treść artykułu: Beata Kozyra, Małgorzata Opio. Cecha lęku i jej konsekwencje u chorych na miastenię gravis. Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2021; 16 (3-4): 168-175.
Zaburzenie to jest stosunkowo rzadkie – częstość występowania ocenia się na 50–125 przypadków na milion osób. Kobiety w wieku 18–30 lat chorują 2–3 razy częściej niż mężczyźni. Następny szczyt zachorowań przypada na 45.–60. rok życia i w tej grupie wiekowej proporcje między płciami się wyrównują. W grupach o początku choroby powyżej 60. roku życia przeważają mężczyźni. Obserwuje się także nabytą miastenię dziecięcą (poniżej 16. roku życia), która stanowi 10–16 proc. wszystkich przypadków. Miastenia nie jest chorobą dziedziczną, może jednak pojawiać się rodzinnie, zwykle w tym samym pokoleniu – u rodzeństwa, kuzynów (1,5–4,5 proc.).
Uzyskane dotychczas dane wskazują, że osoby z MG charakteryzuje obniżenie prawie wszystkich komponentów jakości życia, co jest związane zarówno z ich sprawnością fizyczną, jak i funkcjonowaniem psychologicznym. U pacjentów z MG znacznie częściej niż w populacji ogólnej diagnozowane są zaburzenia depresyjne i lękowe.
Praca zaprezentowana w „Neuropsychiatrii i Neuropsychologii” miała na celu scharakteryzowanie funkcjonowania emocjonalnego pacjentów z MG. Badania objęły 24 osoby z MG niebędące w ciężkim stanie somatycznym i 24 osoby zdrowe. Wykorzystano następujące narzędzia: Inwentarz stanu i cechy lęku (STAI), Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych (CISS), Skalę kontroli emocji (CECS), Skalę akceptacji choroby (AIS) oraz Kwestionariusz pomiaru jakości życia (FACT-F).
Pacjenci z MG uzyskują istotnie wyższe wyniki dotyczące nasilenia lęku jako cechy niż osoby zdrowe. Niski poziom męczliwości towarzyszy niższemu poziomowi aktualnego lęku oraz mniejszemu nasileniu stylu emocjonalnego w radzeniu sobie w sytuacjach stresowych. Przystosowanie do choroby (jej akceptacja), nasilenie męczliwości i czas trwania choroby korelują z poziomem funkcjonowania emocjonalnego chorych na MG. Osoby dłużej chorujące w sytuacji stresowej są mniej skłonne do angażowania się w czynności zastępcze. Uzyskane zależności pozwalają stwierdzić, że pacjenci wykazujący wyższy stopień akceptacji choroby charakteryzują się niższym poziomem lęku jako stanu i cechy, mniejszą tendencją do emocjonalnego reagowania w sytuacjach trudnych oraz mniejszym tłumieniem negatywnych emocji.
Stan emocjonalny odgrywa ważną rolę u osób z miastenią rzekomoporaźną. Osoby z MG powinny być poddawane oddziaływaniom psychoterapeutycznym, np. z wykorzystaniem technik poznawczo-behawioralnych, ćwiczeń relaksacyjno-odprężających mających stymulujący wpływ na układ nerwowy i immunologiczny. Może to poprawić ich funkcjonowanie emocjonalne i społeczne. Istotna jest również poprawa współpracy lekarzy neurologów z psychoterapeutami.
Pełna treść artykułu: Beata Kozyra, Małgorzata Opio. Cecha lęku i jej konsekwencje u chorych na miastenię gravis. Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2021; 16 (3-4): 168-175.
