Trombektomia wewnątrznaczyniowa i duży obszar zawału − czy po roku nadal skuteczna?

Duży obszar objęty udarem niedokrwiennym mózgu to zazwyczaj złe rokowanie. Skutecznym sposobem leczenia tego typu incydentów jest trombektomia wewnątrznaczyniowa, jednak dowody ograniczają się do 90 dni po zabiegu. A jaki jest efekt po roku? Odpowiedź pojawiła się na łamach „The Lancet Neurology”.

Trombektomia endowaskularna u pacjentów z udarem niedokrwiennym mózgu spowodowanym niedrożnością dużych naczyń poprawia wyniki funkcjonalne w porównaniu z leczeniem zachowawczym i stała się standardem opieki. Z oryginalnych badań wykluczano jednak pacjentów z już rozległymi zmianami niedokrwiennymi w badaniu obrazowym przed leczeniem. W ciągu ostatnich 2 lat zaczęło się to zmieniać - kilka badań wykazało korzyści z trombektomii wewnątrznaczyniowej w tej grupie chorych. Dotychczas brakowało informacji, czy korzystny efekt zabiegu utrzymuje się także po roku.

Tę istotną lukę uzupełnił międzynarodowy zespół badaczy z Kanady, Austrii, Czech i Niemiec. Dokonano analizy danych pacjentów z badania TENSION (randomizowane, podwójnie zaślepione), w którym 253 dorosłych pacjentów z dużym obszarem niedokrwienia (3 do 5 pkt w skali ASPECTS) przydzielono losowo w stosunku 1:1 do leczenia trombektomią wewnątrznaczyniową lub leczenia zachowawczego do 12 godzin od wystąpienia udaru.

Przeprowadzenie zabiegu wewnątrznaczyniowego wiązało się z korzystną zmianą rozkładu wyników w zmodyfikowanej skali Rankina po 12 miesiącach - w tej grupie około 10-krotnie częściej uzyskano wynik 0-1 i 4-krotnie częściej wynik 2. Trombektomia wewnątrznaczyniowa była również powiązana z lepszą jakością życia w porównaniu z leczeniem zachowawczym, co odzwierciedla mediana wyników w kwestionariuszu EQ-5D (0,7 vs 0,4) oraz mediana wyników zdrowia fizycznego w kwestionariuszu PROMIS-10 (T-score 39,8 versus 37,4). W zakresie zdrowia psychicznego (częstość i nasilenie zaburzeń lękowych i/lub depresyjnych) nie odnotowano różnicy między grupami. Przeżycie całkowite okazało się nieco wyższe (o 30 proc.) w grupie badawczej.

Powyższe odkrycia jasno wskazują, że korzyści z trombektomii wewnątrznaczyniowej u pacjentów z udarem niedokrwiennym i dużym obszarem zawału utrzymują się w dłuższej perspektywie, co uzasadnia stosowanie tego zabiegu w tej podgrupie chorych.