Wirus onkolityczny jako obiecująca terapia w raku prostaty
W badaniu fazy I/IIa (NCT04097002) oceniano wpływ podania bezpośrednio do guza nowotoworowego wirusa onkolitycznego ORCA-010 u pacjentów z rakiem prostaty, którzy wcześniej nie byli leczeni. Wyniki sugerują, że wirus ten wywołuje zarówno lokalne, jak i ogólnoustrojowe odpowiedzi immunologiczne. Wyniki przedstawiono podczas Kongresu Immunoonkologii ESMO 2024.
Zastosowanie ORCA-010 ma na celu aktywację układu immunologicznego do walki z guzem. Wirusy onkolityczne, takie jak ORCA-010, są modyfikowane tak, aby stymulowały układ odpornościowy. Niedawne badania ujawniły potencjał tego obiecującego podejścia immunoterapeutycznego w leczeniu różnych typów nowotworów, ale także wskazały na jego ograniczenia.
Do tej pory tylko jeden wirus onkolityczny został zatwierdzony przez Europejską Agencję Leków (EMA) do stosowania w onkologii – talimogen laherparepvek (T-VEC), przeznaczony do leczenia czerniaka.
Badanie fazy I/IIa dotyczące wirusa onkolitycznego ORCA-010, zaprezentowane podczas ESMO Immuno-Oncology Congress 2024, zostało podzielone na dwie fazy.
W fazie I pacjenci otrzymali pojedynczą iniekcję wewnątrzgruczołową ORCA-010 w rosnących dawkach, a następnie byli obserwowani przez rok. W fazie IIa 12 pacjentów otrzymało dwie dawki wirusa (1,5x10¹² vp) w odstępie dwóch tygodni. Wśród nich trzech pacjentów miało wykonane biopsje po roku, a dziewięciu pacjentów wysokiego ryzyka przeszło radykalną prostatektomię w ciągu dwóch miesięcy po drugiej iniekcji.
Analizy próbek pobranych z biopsji, prostatektomii i krwi wykazały aktywację i proliferację limfocytów T CD8, co doprowadziło do zmiany mikrośrodowiska guza z „zimnego” na „gorące”. Dodatkowo zaobserwowano wzrost specyficznych dla prostaty limfocytów T CD4+ i CD8+, choć ich liczba spadła po usunięciu guza.
Przeanalizowano zmiany w mikrośrodowisku guza oraz odpowiedzi komórek T na podstawie biopsji, prostatektomii i próbek krwi.
Wyniki immunobiologiczne wykazały, że podanie ORCA-010 wywołało aktywację i proliferację limfocytów T CD8, zmieniając mikrośrodowisko guza z „zimnego” na „gorące”. W analizach krwi zaobserwowano wzrost aktywnych limfocytów T (HLA-DR+ i Ki67+ CD8+) w ciągu kilku tygodni po iniekcji. Pojawiły się również limfocyty T CD4+ i CD8+ reagujące na antygeny prostaty, które zanikły po prostatektomii.
Badanie dostarcza wstępnych dowodów na immunomodulacyjne działanie ORCA-010, otwierając potencjalne możliwości dalszych badań nad jego skutecznością i rolą w leczeniu raka prostaty. Wstępne dane sugerują, że ORCA-010 ma potencjał terapeutyczny, ale konieczne są dalsze badania w celu oceny jego skuteczności i optymalnego zastosowania.
