Terapia celowana u chorych na zaawansowanego czerniaka - część 1.

U chorych na nieoperacyjnego miejscowo zaawansowanego lub przerzutowego czerniaka bez mutacji w genie BRAF rekomendowanym w Europie leczeniem 1. linii jest są przeciwciała monoklonalne anty-PD1, takie jak niwolumab lub pembrolizumab. Oba leki mają zbliżoną skuteczność oraz podobny profil toksyczności.

U chorych na zaawansowanego czerniaka z mutacją w genie BRAF poza zastosowaniem wspomnianej wyżej immunoterapii w pierwszej linii leczenia możemy zastosować terapię celowaną. Obejmuje ona zastosowanie połączenie inhibitora BRAF z inhibitorem MEK. W Europie do dyspozycji mamy kombinację składającą się z dabrafenibu (inhibitor BRAF) oraz trametynibu (inhibitor MEK) i połączenia wemurafenibu (inhibitor BRAF) z
kobimetynibem (inhibitor MEK). Obie strategie prezentują podobną skuteczność i odmienny profil toksyczności.
Dołączenie inhibitora MEK do inhibitora BRAF wydłuża znacznie czas do pojawienia się oporności na leczenie. Stosowane wcześniej inhibitory BRAF w monoterapii (wemurafenib oraz dabrafenib) prezentują zbliżoną aktywność oraz toksyczność terapii. Jednak w przypadku ich zastosowania u połowy chorych po około 6-7 miesiącach terapii pojawia się oporność na leczenia. Znanych jest wiele mechanizmów oporności na inhibitory BRAF. W większości przypadków wystąpienie oporności jest związane z reaktywacją ścieżki sygnałowej MAPK. Ponadto zastosowanie inhibitorów BRAF wiąże się z paradoksalną aktywacją ścieżki MAPK w komórkach zdrowych nie zawierających mutacji BRAF co wiąże się z częstym występowaniem powikłań skórnych. Dołączenie inhibitora MEK do nhibitora BRAF powoduje przełamaniem oporności, ponadto obserwujemy zmniejszenie powikłań skórnych indukowanych inhibitorem BRAF.skórnych indukowanych inhibitorem BRAF.





Wykład został wygłoszony przed dr hab. n. med. Jacka Mackiewicza podczas 8-th International Conference of Contemporary Oncology (Poznań 16-18.03.2016)