Archiwum NIGRiR
70 lat Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji – dawniej Instytutu Reumatologii
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 01.03.2022
Źródło: Maria Maślińska, Marek Tombarkiewicz
Odpowiedź na pytanie o najstarszą placówkę szpitalną w Polsce zajmującą się przede wszystkim reumatologią, rozwijającą działalność naukową w tej dziedzinie i będącą miejscem kształcenia reumatologów, rehabilitantów, a obecnie również geriatrów, jest prosta.
Już w 1930 r. na „I Polskim Zjeździe w Sprawie Badania Spraw Gośćcowych” stwierdzono „za rzecz niezbędną utworzenie Instytutu dla badania i leczenia spraw gośćcowych”, a profesor Witold Orłowski został pierwszym przewodniczącym Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa do Walki z Gośćcem. W 1947 r. Ministerstwo Zdrowia pozytywnie zaopiniowało inicjatywę powstania instytutu – początkowo jako Państwowego Instytutu Reumatologicznego (PIR), z pierwszą siedzibą w III pawilonie Szpitala im. Dzieciątka Jezus w Warszawie przy ulicy Nowogrodzkiej 59. Ostatecznie w 1951 r., dzięki determinacji prekursorki polskiej reumatologii profesor Eleonory Reicher, na mocy państwowej ustawy powołano Państwowy Instytut Reumatologiczny (rozporządzenie Rady Ministrów z 10.03.1951 r. w sprawie utworzenia Instytutu Reumatologicznego; Dziennik Ustaw RP z 17.03.1951 r. nr 15, poz. 120). W 1954 r. rozpoczęto budowę Instytutu przy ulicy Spartańskiej, którą ukończono w 1958 r., a w kwietniu 1962 r. przyjęto pierwszych chorych.
Ideą, która przyświecała profesor Eleonorze Reicher i jej współpracownikom – Hannie Dworakowskiej, Jadwidze Titz-Kosko, Włodzimierzowi Brühlowi, Antoniemu Sabatowskiemu, Juliuszowi Zabokrzyckiemu i innym – było stworzenie kompleksowego podejścia do pacjenta z chorobą reumatyczną, zagrożonego niesprawnością i powikłaniami narządowymi. Powstały więc nie tylko kliniki reumatologiczne, ale też prężnie działała rehabilitacja, funkcjonowały pododdział dny moczanowej, oddział laryngologiczny (w latach późniejszych kadra Kliniki Laryngologicznej zasiliła Klinikę Otolaryngologii, Chirurgii Głowy i Szyi Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) czy kardiologiczny (w 1980 r. wydzielono z Instytutu Klinikę Kardiologiczno-Chirurgiczną i włączono ją do utworzonego w 1979 r. Instytutu Kardiologii). Instytut Reumatologii objął wówczas opieką Sanatorium nr 3 w Ciechocinku i Ośrodek Rehabilitacyjny w Śremie koło Poznania.
Instytut miał też swoje zamiejscowe siedziby, m.in. w Konstancinie-Jeziornie, która stała się miejscem opieki sanatoryjnej i gdzie powstały Zakład Leczniczo-Szkoleniowy dla dziewcząt chorych na reumatoidalne zapalenie stawów oraz Zakład Pracy Chronionej dla młodych kobiet. Jako placówka instytutu działał również oddział kliniczny w Krakowie, połączony w latach późniejszych z Krakowską Akademią Medyczną. Współpracownicy i uczniowie prof. Eleonory Reicher współtworzyli inne placówki reumatologiczne, m.in. w Sopocie. Powstała Klinika Reumatologii Wieku Rozwojowego, której pierwszym kierownikiem został prof. Edmund Wilkoszewski.
W instytucie organizowane były konferencje polskie i międzynarodowe, zapraszano znamienitych gości, takich jak księżna Kentu Aleksandra (1974 r.), prymas Polski Józef Glemp (1994 r.), prezydent Lech Wałęsa (2014 r.), a spośród reumatologów i immunologów m.in. profesorowie Ricard Cervera i Yehuda Shoenfeld.
W 2003 r. Instytutowi Reumatologii w Warszawie nadano imię prof. dr hab. med. Eleonory Reicher (rozporządzenie ministra zdrowia z 1.10.2003 r.).
W 2015 r. instytut zmienił nazwę na Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji (rozporządzenie Rady Ministrów z 25 sierpnia 2015 r.; Dz.U. z 2015 r. poz. 1376) i zyskał Klinikę Geriatrii. Obecnie w NIGRiR działają 4 kliniki reumatologii, w tym Klinika Reumatologii Wieku Rozwojowego, oraz kliniki: Reumoortopedii, Neuroortopedii, Rehabilitacji i Rehabilitacji Kardiologicznej. Prężnie pracują takie zakłady naukowe, jak Patofizjologii, Biochemii Molekularnej, Gerontologii, Zdrowia Publicznego i Dydaktyki oraz nowo powstałe Centrum Wsparcia Badań Klinicznych, działa też poradnia reumatologiczna i Ośrodek Terapii Biologicznej.
Instytut otrzymał logo HR Excellence in Research, nawiązano współpracę naukową i dydaktyczną z innymi ośrodkami klinicznymi i naukowymi, m.in. z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uczelnią Łazarskiego czy Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego. Rozszerzana jest współpraca z innymi ośrodkami reumatologicznymi zarówno w Polsce, jak i za granicą, np. od 2021 r. z Karolinska Institute oraz z Uniwersytetem La Sapienza w Rzymie. Od 2022 r. NIGRiR jest członkiem Sieci Chorób Rzadkich (European Reference Network; on Rare and Complex Connective Tissue and Musculoskeletal Diseases – ReCONNET).
Aktywność instytutu dotycząca poprawy dostępności do opieki reumatologicznej zaowocowała powstaniem licznych opracowań, publikacji oraz rekomendacji w zakresie opieki koordynowanej, a także dyskusją sejmową i włączeniem tej inicjatywy w aktywność Ministerstwa Zdrowia i pozytywną opinią Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Placówka ta jest inicjatorem i patronem cyklicznych konferencji naukowych, takich jak Warszawskie Dni Reumatologiczne, Konferencja Ordynatorów i Kierowników Poradni Reumatologicznych, Reumatologia przez Przypadki. W 2019 r. była współorganizatorem międzynarodowej konferencji 5th International Academy of Autoimmunity.
Instytut prowadzi również działalność wydawniczą, publikując monografie (np. „Podstawy immunologii dla reumatologów” pod red. Ewy Kontny i Włodzimierza Maślińskiego, „Pacjent post-Covid-owy. Co zostaje, a co się zmienia?” – red. Maria Maślińska) oraz wydając czasopismo naukowe o międzynarodowym zasięgu Reumatologia, kierowane do reumatologów oraz lekarzy/naukowców pokrewnych specjalności (MEiN 70 pkt, Scopus Q3 cite score 2.2 predicted cite score 2.8).
Wśród osiągnięć instytutu można wymienić wejście Zakładu Biologii Molekularnej do Polskiej Sieci Biobanków, udział w „Programie profilaktyki chorób odkleszczowych” oraz w europejskiej inicjatywie „Wdrażania dobrych praktyk w chorobach przewlekłych Joint Action Chrodis-Plus Managing Frailty”, „Programie profilaktyki osteoporozy”, „Programie profilaktyki reumatoidalnego zapalenia stawów”. Placówka uczestniczy w projekcie POLSENIOR oraz pracach polskiego rejestru zapalenia naczyń POLVAS. Nadzieje na przyszłość wiązane są z realizacją projektów w programach Unii Europejskiej, wypracowaniem standardów postępowania z chorym w wieku podeszłym, stworzeniem międzynarodowej platformy wymiany doświadczeń klinicznych i naukowych, usprawnieniem działalności naukowej poprzez tworzenie pełnych baz danych, działaniem Centrum Wsparcia Badań Klinicznych, współpracą z Polskim Towarzystwem Reumatologicznym i innymi towarzystwami naukowymi oraz z rozwojem działalności Polskiego Towarzystwa Zapalnych Chorób Autoimmunologicznych.
Celem na najbliższe lata jest osiągnięcie wyższej oceny ewaluacji naukowej, współpraca z Agencją Badań Medycznych, Narodowym Centrum Nauki, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz dalsza rozbudowa, modernizacja i poprawa infrastruktury instytutu.
Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji jest placówką naukowo-badawczą z bogatą przeszłością, ale też stale ewoluującą pod wpływem aktywności pracowników i nowych możliwości w nauce i praktyce klinicznej. Dzięki rozwojowi kontaktów naukowych oraz determinacji i chęci pracowników do współdziałania jest znanym na świecie ośrodkiem reumatologicznym.
Ideą, która przyświecała profesor Eleonorze Reicher i jej współpracownikom – Hannie Dworakowskiej, Jadwidze Titz-Kosko, Włodzimierzowi Brühlowi, Antoniemu Sabatowskiemu, Juliuszowi Zabokrzyckiemu i innym – było stworzenie kompleksowego podejścia do pacjenta z chorobą reumatyczną, zagrożonego niesprawnością i powikłaniami narządowymi. Powstały więc nie tylko kliniki reumatologiczne, ale też prężnie działała rehabilitacja, funkcjonowały pododdział dny moczanowej, oddział laryngologiczny (w latach późniejszych kadra Kliniki Laryngologicznej zasiliła Klinikę Otolaryngologii, Chirurgii Głowy i Szyi Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego) czy kardiologiczny (w 1980 r. wydzielono z Instytutu Klinikę Kardiologiczno-Chirurgiczną i włączono ją do utworzonego w 1979 r. Instytutu Kardiologii). Instytut Reumatologii objął wówczas opieką Sanatorium nr 3 w Ciechocinku i Ośrodek Rehabilitacyjny w Śremie koło Poznania.
Instytut miał też swoje zamiejscowe siedziby, m.in. w Konstancinie-Jeziornie, która stała się miejscem opieki sanatoryjnej i gdzie powstały Zakład Leczniczo-Szkoleniowy dla dziewcząt chorych na reumatoidalne zapalenie stawów oraz Zakład Pracy Chronionej dla młodych kobiet. Jako placówka instytutu działał również oddział kliniczny w Krakowie, połączony w latach późniejszych z Krakowską Akademią Medyczną. Współpracownicy i uczniowie prof. Eleonory Reicher współtworzyli inne placówki reumatologiczne, m.in. w Sopocie. Powstała Klinika Reumatologii Wieku Rozwojowego, której pierwszym kierownikiem został prof. Edmund Wilkoszewski.
W instytucie organizowane były konferencje polskie i międzynarodowe, zapraszano znamienitych gości, takich jak księżna Kentu Aleksandra (1974 r.), prymas Polski Józef Glemp (1994 r.), prezydent Lech Wałęsa (2014 r.), a spośród reumatologów i immunologów m.in. profesorowie Ricard Cervera i Yehuda Shoenfeld.
W 2003 r. Instytutowi Reumatologii w Warszawie nadano imię prof. dr hab. med. Eleonory Reicher (rozporządzenie ministra zdrowia z 1.10.2003 r.).
W 2015 r. instytut zmienił nazwę na Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji (rozporządzenie Rady Ministrów z 25 sierpnia 2015 r.; Dz.U. z 2015 r. poz. 1376) i zyskał Klinikę Geriatrii. Obecnie w NIGRiR działają 4 kliniki reumatologii, w tym Klinika Reumatologii Wieku Rozwojowego, oraz kliniki: Reumoortopedii, Neuroortopedii, Rehabilitacji i Rehabilitacji Kardiologicznej. Prężnie pracują takie zakłady naukowe, jak Patofizjologii, Biochemii Molekularnej, Gerontologii, Zdrowia Publicznego i Dydaktyki oraz nowo powstałe Centrum Wsparcia Badań Klinicznych, działa też poradnia reumatologiczna i Ośrodek Terapii Biologicznej.
Instytut otrzymał logo HR Excellence in Research, nawiązano współpracę naukową i dydaktyczną z innymi ośrodkami klinicznymi i naukowymi, m.in. z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uczelnią Łazarskiego czy Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego. Rozszerzana jest współpraca z innymi ośrodkami reumatologicznymi zarówno w Polsce, jak i za granicą, np. od 2021 r. z Karolinska Institute oraz z Uniwersytetem La Sapienza w Rzymie. Od 2022 r. NIGRiR jest członkiem Sieci Chorób Rzadkich (European Reference Network; on Rare and Complex Connective Tissue and Musculoskeletal Diseases – ReCONNET).
Aktywność instytutu dotycząca poprawy dostępności do opieki reumatologicznej zaowocowała powstaniem licznych opracowań, publikacji oraz rekomendacji w zakresie opieki koordynowanej, a także dyskusją sejmową i włączeniem tej inicjatywy w aktywność Ministerstwa Zdrowia i pozytywną opinią Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Placówka ta jest inicjatorem i patronem cyklicznych konferencji naukowych, takich jak Warszawskie Dni Reumatologiczne, Konferencja Ordynatorów i Kierowników Poradni Reumatologicznych, Reumatologia przez Przypadki. W 2019 r. była współorganizatorem międzynarodowej konferencji 5th International Academy of Autoimmunity.
Instytut prowadzi również działalność wydawniczą, publikując monografie (np. „Podstawy immunologii dla reumatologów” pod red. Ewy Kontny i Włodzimierza Maślińskiego, „Pacjent post-Covid-owy. Co zostaje, a co się zmienia?” – red. Maria Maślińska) oraz wydając czasopismo naukowe o międzynarodowym zasięgu Reumatologia, kierowane do reumatologów oraz lekarzy/naukowców pokrewnych specjalności (MEiN 70 pkt, Scopus Q3 cite score 2.2 predicted cite score 2.8).
Wśród osiągnięć instytutu można wymienić wejście Zakładu Biologii Molekularnej do Polskiej Sieci Biobanków, udział w „Programie profilaktyki chorób odkleszczowych” oraz w europejskiej inicjatywie „Wdrażania dobrych praktyk w chorobach przewlekłych Joint Action Chrodis-Plus Managing Frailty”, „Programie profilaktyki osteoporozy”, „Programie profilaktyki reumatoidalnego zapalenia stawów”. Placówka uczestniczy w projekcie POLSENIOR oraz pracach polskiego rejestru zapalenia naczyń POLVAS. Nadzieje na przyszłość wiązane są z realizacją projektów w programach Unii Europejskiej, wypracowaniem standardów postępowania z chorym w wieku podeszłym, stworzeniem międzynarodowej platformy wymiany doświadczeń klinicznych i naukowych, usprawnieniem działalności naukowej poprzez tworzenie pełnych baz danych, działaniem Centrum Wsparcia Badań Klinicznych, współpracą z Polskim Towarzystwem Reumatologicznym i innymi towarzystwami naukowymi oraz z rozwojem działalności Polskiego Towarzystwa Zapalnych Chorób Autoimmunologicznych.
Celem na najbliższe lata jest osiągnięcie wyższej oceny ewaluacji naukowej, współpraca z Agencją Badań Medycznych, Narodowym Centrum Nauki, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz dalsza rozbudowa, modernizacja i poprawa infrastruktury instytutu.
Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji jest placówką naukowo-badawczą z bogatą przeszłością, ale też stale ewoluującą pod wpływem aktywności pracowników i nowych możliwości w nauce i praktyce klinicznej. Dzięki rozwojowi kontaktów naukowych oraz determinacji i chęci pracowników do współdziałania jest znanym na świecie ośrodkiem reumatologicznym.
