Mykofenolan mofetylu w leczeniu zmian skórnych w przebiegu twardziny układowej – jak długo i u kogo?

Doniesienia amerykańskich naukowców z Thomas Jefferson University (Philadelphia, USA) wskazują, że u ponad jednej czwartej chorych z szybko postępującą postacią uogólnioną twardziny układowej (dcSSc), u których przerwano terapię mykofenolanem mofetylu (MMF) lub zredukowano dawkę leku, w okresie kolejnych pięciu lat dochodzi do progresji zmian skórnych.

W ramach otwartego badania klinicznego analizą objęto, 25 chorych z szybko postępującą postacią dcSSc i czasem trwania choroby nie przekraczającym 2 lat. U wszystkich chorych jedynym stosowanym lekiem był MMF w dawce średniej 2-2,6g/dobę. Po odstawieniu leku lub redukcji dawki MMF ≤1g/dobę, pacjenci poddani byli obserwacji przez kolejne 5 lat. W tym czasie w odstępach 3-6 miesięcy dokonywano oceny zmian skórnych (zmodyfikowany wskaźnik Rodnanna – mRSS) oraz badań czynnościowych płuc. Zwiększenie wskaźnika mRSS o >20% w stosunku do wartości wyjściowej lub zmniejszenie o ≥15% DLco lub FVC, uznawano z klinicznie istotne, co związane było z ponownym włączeniem MMF w pełnej dawce (2g/dobę). Spośród 25 chorych, którzy zakończyli fazę otwartą badania, do końcowej oceny włączono 19 przypadków (w 6 przypadkach brak follow-up). Spośród nich u 5 chorych (26,3%) ponownie włączono MMF w pełnej dawce, w okresie od 3 do 14 miesięcy od uprzedniego odstawienia (n=4) lub redukcji dawki (n=1) MMF. Ponadto u 2/5 badanych wystąpiły zaburzenia restrykcyjne w badaniach czynnościowych płuc, potwierdzone badaniem HRTC płuc, wskazujące na chorobę śródmiąższową. U wszystkich 5 badanych po ponownym włączeniu MMF obserwowano regresję zmian skórnych do obrazu wyjściowego lub stabilizację zmian. Nie zaobserwowano różnic w poddanych analizie parametrach klinicznych i laboratoryjnych pomiędzy grupami - u której doszło do zaostrzenia choroby i grupy bez zaostrzenia. Zaobserwowano częstsze występowanie przeciwciał przeciwko topoizomerazie lub RNA polimerazie III w populacji badanych, u których wystąpiła progresja choroby, jednak nie były to różnice istotne statystycznie.

Mendoza i wsp. podsumowując, zwracają uwagę, że (1) pacjenci z szybko postępującą dcSSc mogą wymagać dłuższego niż dwa lata leczenia MMF; (2) u chorych, którzy wymagają redukcji dawki MMF, winno ono był stopniowe i długotrwałe, z równoczesnym monitorowaniem mRSS i badań czynnościowych płuc.