Nowe kryteria klasyfikacji zwyrodnienia stawów rąk wydane przez EULAR

Dostępne kryteria klasyfikacji choroby zwyrodnieniowej stawów rąk opierają się na wynikach klinicznych i nie rozróżniają różnych fenotypów choroby, stąd eksperci zrzeszeni w EULAR uzupełnili brakujący dokument, który opublikowano na łamach „Annals of Rheumatic Diseases”.

Choroba zwyrodnieniowa stawów rąk dotyczy głównie stawów międzypaliczkowych dalszych, międzypaliczkowych bliższych i podstawy kciuka, co prowadzi do bólu i/lub sztywności, a w konsekwencji do postępującej dysfunkcji. Szacunkowa częstość występowania różni się w zależności od badanej populacji i zastosowanej definicji. Stosowanie kryteriów klasyfikacji jest standardową metodą gromadzenia jednorodnej grupy osób cierpiących na daną chorobę w celu włączenia do badań klinicznych i badań obserwacyjnych, co jest szczególnie ważne w kontekście faktu, iż obecnie nie ma zatwierdzonego leku modyfikującego przebieg choroby.

W dużym skrócie eksperci podali, że u osób, u których występują objawy ze strony stawów dłoni i nie występuje żadna inna choroba (w tym łuszczyca) lub uraz, który może wyjaśnić objawy (kryteria obowiązkowe), chorobę zwyrodnieniową rąk można sklasyfikować na podstawie wieku (punktacja od 0 do 3), czasu trwania sztywności porannej (od 0 do 2), liczby stawów z osteofitami (od 0 do 4) i zwężenia szpar stawowych (od 0 do 3) oraz zgodność pomiędzy objawami i wynikami badań radiologicznych (0 lub 3).

Na podstawie sumy wyników każdego elementu diagnostycznego można sklasyfikować ogólną chorobę zwyrodnieniową rąk, jeśli dana osoba uzyska 9 lub więcej punktów w skali 0–15. Opracowano osobne kryteria rozpoznania dla fenotypów choroby wymienionych w poprzednich akapitach. Poddano je walidacji w dwóch zewnętrznych kohortach: holenderskiej Hand OA in Secondary Care Study 11 oraz norweskim badaniu Ullensaker STudy. Czułość kryteriów EULAR dla ogólnej choroby zwyrodnieniowej dłoni wahała się od 0,57 do 0,74, natomiast dla poszczególnych fenotypów mieściła się w zakresie od 0,66 do 0,78.

Pełna wersja dokumentu jest dostępna w języku angielskim pod linkiem.