Ostrożnie z lekami z grupy IPP
Autor: Alicja Kostecka
Data: 15.03.2017
Źródło: Andersen BN, Johansen PB, Abrahamsen B. Proton pump inhibitors and osteoporosis. Curr Opin Rheumatol. 2016 Jul;28(4):420-5. doi: 10.1097/BOR.0000000000000291
Stosowanie inhibitorów pompy protonowej (IPP) stanowi czynnik ryzyka osteoporozy oraz wystąpienia złamań osteoporotycznych. Zaleca się zatem rozwagę w przypadku zlecania leków tej grupy oraz stosowanie najmniejszej skutecznej dawki w sytuacjach koniecznych. To wnioski z przeglądu piśmiennictwa obejmującego ostanie 12-18 miesięcy, opublikowane na łamach Current Opinion in Rheumatology.
Na związek osteoporozy i stosowania IPP zwraca się uwagę już od kilku lat, jednak mechanizm tego zjawiska nadal nie jest w pełni wyjaśniony. Postuluje się pośredni i bezpośredni wpływ IPP na tkankę kostną oraz wchłanianie wapnia i magnezu. Wyniki ostatnio opublikowanych badań nie dają jednoznacznej odpowiedzi odnośnie bezpośredniego związku zmniejszenia gęstości mineralnej kości (BMD) i stosowania IPP.
Zestawione wyniki badań (prospektywnych, retrospektywnych) potwierdzają natomiast związek zwiększonego ryzyka złamań i stosowania leków z grupy IPP. Z uwagi na fakt, że IPP często stosowane są u chorych przyjmujących bisfosfoniany doustne, nie bez znaczenia jest interakcja pomiędzy tymi lekami, jak się wydaje o odmiennym charakterze w zależności od konkretnego bisfosfonianu. Dlatego w przypadku dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, korzystniej zmienić na lek podawany pozajelitowo, niż dołączyć IPP do doustnego bisfosfonianu. Kolejnym sygnalizowanym problemem było zwiększone ryzyko upadków związane ze stosowaniem IPP. Wydaje się, że zjawisko to może mieć związek ze stwierdzanym u osób przyjmujących IPP zmniejszonym stężeniem witaminy B12 i związanymi z tym wtórnymi zaburzeniami - osłabieniem siły mięśniowej, zaburzeniami widzenia, zaburzeniami poznawczymi.
IPP stanowią jedną z najczęściej przepisywanych grup leków. W przytaczanym przez autorów publikacji badaniu - w 75% przypadków IPP stosowane były w ramach profilaktyki, z czego blisko 60% ordynowane było przy braku wskazań. Biorąc pod uwagę przytoczone dane warto zalecając stosowanie IPP jeszcze raz zweryfikować zasadność terapii, wielkość stosowanej dawki, a także długość trwania leczenia. Dotyczy to szczególnie kobiet w wieku pomenopauzalnym.
Zestawione wyniki badań (prospektywnych, retrospektywnych) potwierdzają natomiast związek zwiększonego ryzyka złamań i stosowania leków z grupy IPP. Z uwagi na fakt, że IPP często stosowane są u chorych przyjmujących bisfosfoniany doustne, nie bez znaczenia jest interakcja pomiędzy tymi lekami, jak się wydaje o odmiennym charakterze w zależności od konkretnego bisfosfonianu. Dlatego w przypadku dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, korzystniej zmienić na lek podawany pozajelitowo, niż dołączyć IPP do doustnego bisfosfonianu. Kolejnym sygnalizowanym problemem było zwiększone ryzyko upadków związane ze stosowaniem IPP. Wydaje się, że zjawisko to może mieć związek ze stwierdzanym u osób przyjmujących IPP zmniejszonym stężeniem witaminy B12 i związanymi z tym wtórnymi zaburzeniami - osłabieniem siły mięśniowej, zaburzeniami widzenia, zaburzeniami poznawczymi.
IPP stanowią jedną z najczęściej przepisywanych grup leków. W przytaczanym przez autorów publikacji badaniu - w 75% przypadków IPP stosowane były w ramach profilaktyki, z czego blisko 60% ordynowane było przy braku wskazań. Biorąc pod uwagę przytoczone dane warto zalecając stosowanie IPP jeszcze raz zweryfikować zasadność terapii, wielkość stosowanej dawki, a także długość trwania leczenia. Dotyczy to szczególnie kobiet w wieku pomenopauzalnym.
