RBC w morfologii – jak czytać wyniki?

RBC to liczba erytrocytów w próbce krwi, o określonej objętości, która została pobrana od pacjenta. Jest to jeden z parametrów badania morfologii krwi obwodowej, które jest wykonywane w celu ogólnej oceny stanu zdrowia. 

Czym jest RBC?

RBC wskazuje liczbę erytrocytów w jednostce objętości krwi. Erytrocyty zawierają hemoglobinę, białko odpowiedzialne za transport gazów oddechowych. Prawidłowa liczba erytrocytów jest niezbędna do utrzymania odpowiedniego dotlenienia tkanek i prawidłowej równowagi metabolicznej w organizmie.

Kiedy wykonać badanie RBC?

Oznaczenie RBC jest standardowym elementem morfologii krwi i jest zalecane w przypadku:

• podejrzenia niedokrwistości (anemii) lub nadkrwistości (policytemii),
• diagnostyki zaburzeń krwiotworzenia w szpiku kostnym,
• monitorowania leczenia chorób hematologicznych,
• oceny skutków utraty krwi (np. w wyniku krwawienia),
• oceny stanu zdrowia w chorobach przewlekłych, takich jak niewydolność nerek.  

Wartości referencyjne

Wartości referencyjne RBC zależą od wieku, płci i laboratorium, w którym analizowano badanie, ale orientacyjne wartości wynoszą:

• Płód:

• 15. tydzień: 2,2–3,2 x 106/μl,
• 16. tydzień: 2,3–3,2 x 106/μl,
• 17. tydzień: 2,6–3,6 x 106/μl,
• 18.–21. tydzień: 2,4–3,8 x 106/μl,
• 22.–25. tydzień: 2,7–4,3 x 106/μl,
• 26.–29. tydzień: 2,5–5,1 x 106/μl,
• >30. tygodnia: 4,3–6,3 x 106/μl.

• Noworodki:

• 0–3 dni: 4,5–6,3 x 106/μl,
• 4–14 dni: 4,1–6,1 x 106/μl,
• 15–30 dni: 3,8–5,6 x 106/μl.

• Dzieci:

• 31–60 dni: 3,8–5,3 x 106/μl,
• 3–6 miesięcy: 3,4–5,0 x 106/μl,
• 7–24 miesiące: 4,1–5,1 x 106/μl,
• 3–6 lat: 4,2–5,1 x 106/μl,
• 7–11 lat: 4,2–5,2 x 106/μl,
• 12–13 lat: 4,2–5,3 x 106/μl,
• 14–17 lat (dziewczęta): 4,2–5,1 x 106/μl,
• 14–17 lat (chłopcy): 4,6–5,7 x 106/μl.

• Dorośli:

• kobiety: 4,2–5,5 x 106/μl,
• mężczyźni: 4,6–6,5 x 106/μl.

Podwyższone RBC

Podwyższona liczba erytrocytów (RBC), inaczej nadkrwistość lub policytemia, może wskazywać na:

• nadkrwistość pierwotną: np. czerwienicę prawdziwą, spowodowaną zaburzeniami w szpiku kostnym,
• nadkrwistość wtórną: wynikającą z przewlekłego niedotlenienia (np. w chorobach płuc, w górach lub w chorobach serca),
• odwodnienie: zmniejszona objętość osocza prowadzi do względnego wzrostu liczby erytrocytów,
• stres fizyczny lub przewlekłe narażenie na niedobór tlenu: np. u palaczy.  

Niskie RBC

Obniżona liczba erytrocytów, inaczej niedokrwistość, anemia może sugerować:

• niedokrwistość: spowodowaną niedoborem żelaza, witaminy B₁₂ lub kwasu foliowego,
• krwawienie: zarówno ostre (np. urazy), jak i przewlekłe (np. z przewodu pokarmowego),
• choroby przewlekłe: takie jak niewydolność nerek, które obniżają produkcję erytrocytów,
• choroby szpiku kostnego: np. aplazja szpiku lub białaczka,
• zatrucia: np. ołowiem lub chemikaliami wpływającymi na szpik.  

Dodatkowe znaczenie diagnostyczne przy interpretacji RBC powinno się uwzględniać inne parametry morfologii krwi, takie jak:

• RBC + HGB i HCT: w celu określenia poziomu hemoglobiny i stosunku objętości erytrocytów do krwi,
• RBC + MCV: w diagnostyce mikro-, normo- lub makrocytarnych typów anemii,
• RBC + RDW: do oceny zróżnicowania wielkości erytrocytów (anizocytozy).    
  

Procedury przedanalityczne

Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej i Kolegium Medycyny Laboratoryjnej dotyczącymi badania morfologii krwi w przypadku postępowań mających na celu pobranie krwi na badanie morfologii krwi należy uwzględnić zachowanie procedur przedanalitycznych, zwłaszcza takich jak:

• przygotowanie pacjenta: pacjent powinien być poinformowany o konieczności unikania intensywnego wysiłku fizycznego przed pobraniem krwi oraz o ewentualnych wymaganiach dotyczących poszczenia,
• pobranie próbki: krew należy pobierać z żyły łokciowej, stosując odpowiednie techniki aseptyczne, aby uniknąć hemolizy i kontaminacji próbki,
• rodzaj probówki: do badania morfologii krwi zaleca się użycie probówek z antykoagulantem EDTA,
• czas i warunki transportu: próbki powinny być dostarczone do laboratorium w ciągu 2 godzin od pobrania, w temperaturze pokojowej, aby zapewnić stabilność komórek krwi.

Morfologia – pozostałe wyniki

HCT – wartości referencyjne i znaczenie badaniaHematokryt (HCT) to parametr określający procentową objętość krwinek czerwonych (erytrocytów) w stosunku do całkowitej objętości krwi. Jest kluczowym wskaźnikiem w diagnostyce niedokrwistości, nadkrwistości oraz ocenie nawodnienia organizmu.

„HGB – jak interpretować wynik”

„LYM – standardowy element morfologii krwi”

„MCH w badaniach krwi – co oznacza?”

„MCV w morfologii – normy i analiza wyniku”

„MPV w morfologii krwi – kiedy oznaczyć wskaźnik?”

„NEU – znaczenie diagnostyczne”

„PDW – badanie krwi, na co wskazuje wynik?”

„P-LCR we krwi – kiedy wykonać badanie?”

„PLT – na co wskazuje analiza”

„WBC w badaniach krwi – co wynik oznacza dla pacjenta?”